به گفته کارشناسان پرشین هتل ، آبشار ارتکند یکی از زیباترین جاهای دیدنی اطراف مشهد با طبیعتی دل‌انگیز است که گردشگران را به خود فرا می‌خواند. این آبشار خروشان در دل تفرجگاه کلات نادری واقع شده و سالانه هزاران گردشگر را مجذوب زیبایی‌های بی‌نظیر خود می‌کند. مردم منطقه نام‌های مختلفی مانند "بهشت گمشده" و یا "هشت بهشت" را به این منطقه اختصاص داده‌اند.
روستای ارتکند در ۱۱۰ کیلومتری شمال مشهد قرار دارد و مجموعه‌ای از کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده، رودخانه‌ای خروشان، آبشاری تماشایی و جنگلی سرسبز را در همسایگی دارد. این منطقه ییلاقی با طبیعت بکر و آب و هوای معتدل، یکی از محبوب‌ترین مقاصد تفریحی برای ساکنان مشهد و گردشگران محسوب می‌شود، برای آشنایی بیشتر با این منطقه بی نظیر با این مطلب از مجله گردشگری همراه باشید.
آشنایی با آبشار ارتکند کلات نادری
آبشار ارتکند یکی از جاذبه‌های طبیعی و بکری است که در نزدیکی شهر مشهد واقع شده و از زیباترین مناظر طبیعی این منطقه محسوب می‌شود. اگر قصد رزرو هتل مشهد را دارید، بازدید از این آبشار می‌تواند تجربه‌ای خاص و متفاوت در سفر شما رقم بزند. ویژگی منحصربه‌فرد این آبشار، ترکیب عناصر مختلف طبیعی در یک مکان است که باعث شده تا گردشگران آن را جزو شگفت‌انگیزترین جاذبه‌های طبیعی خراسان رضوی بدانند.
این آبشار با دو آبشار اصلی به ارتفاع تقریبی ۱۰ و ۳۵ متر، منظره‌ای رویایی را خلق کرده است. آبشار اول در داخل یک غار قرار دارد که جذابیت ویژه‌ای برای بازدیدکنندگان دارد، در حالی که آبشار دوم با ارتفاع بیشتر در انتهای یک دره تنگ واقع شده است. اگر قصد رزرو تور مشهد را داشته باشید، می‌توانید این مقصد طبیعی را هم در برنامه سفر خود قرار دهید و از زیبایی‌های منحصربه‌فرد آن لذت ببرید.
موقعیت جغرافیایی آبشار ارتکند
آبشار ارتکند در مختصات جغرافیایی طول ۵۹.۵۸۳۱ و عرض ۳۶.۴۸۴۹ قرار دارد. این تفریحگاه در ۴۰ کیلومتری جنوب کلات و ۱۱۰ کیلومتری شمال شهر مشهد واقع شده است. ارتفاع منطقه ۱۴۸۰ متر از سطح دریا است که آب و هوای معتدل و دلپذیری را به همراه دارد.
منطقه ارتکند در بخش زاوین شهرستان کلات نادری قرار گرفته و متوسط بارندگی سالیانه آن ۲۴۷ میلی متر است. این میزان بارندگی باعث ایجاد طبیعت سرسبز و حفظ آب آبشار در طول سال شده است.
ویژگی‌های طبیعی منطقه
دره سرسبز ارتکند با دیواره‌های بلند و پوشیده از گیاهان، فضایی آرام و دلنشین را برای پیاده‌روی و طبیعت‌گردی فراهم کرده است. علاوه بر آبشارهای اصلی، غار آبی کوچک و چشمه‌های جوشان در نزدیکی آبشار، بر جذابیت این منطقه افزوده‌اند.
مسیر دسترسی به آبشار ارتکند
برای دسترسی به آبشار ارتکند باید ابتدا از مشهد به سمت کلات نادری حرکت کرد. مسافران می‌توانند برای اقامت راحت در مشهد از خدمات رزرو هتل سایت پرشین هتل استفاده کنند.
مسیر رفتن به آبشار ارتکند
از هر جای مشهد که هستید، خود را به بلوار خواجه ربیع و جاده مشهد-کلات برسانید و راه را ادامه دهید تا از دوراهی سد کارده عبور کنید. پس از طی‌کردن حدود صد کیلومتر به خروجی روستای سررود می‌رسید.
با ورود به خروجی روستای سررود، حدود پنج کیلومتر دیگر باید در جاده خاکی طی کنید تا به ارتکند برسید. در محل ورود، یک اتاقک نگهبانی وجود دارد که مبلغی را جهت ورود به پارکینگ دریافت می‌کند.
پیاده‌روی تا آبشار
پس از پارک ماشین، حدود پنجاه دقیقه پیاده‌روی داریم تا به آبشار ارتکند برسیم. مسیر شامل یک راه پاکوب است که کمی سربالایی دارد و در طول مسیر چند باغچه خانوادگی وجود دارد که با چای و غذا از گردشگران پذیرایی می‌کنند.
در مسیر پیاده‌روی، شالیزارهای برنج و باغ‌های میوه دیده می‌شود که علاوه بر منظره چشم‌نواز، بوی معطری در هوا پخش می‌کند. همچنین چندین مجموعه پرورش ماهی در مسیر قرار دارد که یکی از راه‌های کسب درآمد مردم محلی است.
ساختار آبشار ارتکند
آبشار ارتکند از دو بخش تشکیل شده است که هر کدام دارای جذابیت ویژه‌ای هستند. آشنایی با ساختار این آبشار برای درک بهتر از زیبایی‌های آن ضروری است.
آبشار اول ارتکند
آبشار اول در انتهای یک غار با طولی نزدیک به ۱۰ متر قرار دارد. برای رسیدن به این آبشار باید وارد فضایی غارمانند شوید که دهانه‌ای با ارتفاع کم دارد. حدود پانزده متر در این فضا طی می‌کنید تا به آبشار اول برسید.
جذابیت ویژه آبشار اول در قرارگیری آن در دل غار است که فضایی مرموز و دلنشین ایجاد کرده است. صدای آب جاری در فضای بسته غار، حس آرامش خاصی را به بازدیدکنندگان منتقل می‌کند.
آبشار دوم ارتکند
آبشار دوم ارتفاع بیشتری نسبت به آبشار اول دارد و در انتهای یک دره قرار گرفته است. برای دسترسی به آبشار دوم نیاز به مهارت‌های ابتدایی صخره‌نوردی است، زیرا باید از ریشه درختان و سطوح صخره‌ای عبور کرد. بسیاری از گردشگران ترجیح می‌دهند برای اقامت راحت از رزرو هتل مشهدمانند هتل الماس 2 استفاده کنند.
پس از طی مسافتی کوتاه، یک آبشار ۳۵ متری را می‌بینید که در انتهای یک دره تنگ و باریک قرار گرفته است. این آبشار با ارتفاع بیشتر و دبی آب قوی‌تر، نمایی شگفت‌انگیز ارائه می‌دهد.
امکانات و تسهیلات گردشگری
یکی از ویژگی‌های مثبت آبشار ارتکند، توجه ویژه به حفظ محیط زیست و ارائه امکانات مناسب برای گردشگران است. مدیریت محیط زیستی این منطقه الگویی برای سایر مناطق گردشگری کشور محسوب می‌شود.
سیاست محیط زیستی
قبل از ورود به منطقه گردشگری ارتکند، چندین پلاستیک بزرگ در اختیار گردشگران قرار می‌گیرد. این سیاست هوشمندانه باعث شده که در تمامی قسمت‌های آبشار خبری از زباله نباشد و یکی از تمیزترین مجموعه‌های طبیعت‌گردی در خراسان رضوی به حساب آید.
سیاست جالب محیط زیست خراسان در مورد این آبشار این است که هنگام ورود به شما پلاستیک زباله می‌دهد و در صورت پر برگرداندن آن، هزینه ورودی را به شما بر می‌گرداند. این روش نوآورانه باعث حفظ طبیعت بکر منطقه شده است.
امکانات رفاهی
چندین چشمه سرویس‌بهداشتی، چادرهای اقامتی برزنتی گرم و مطمئن و آب نوشیدنی از امکاناتی است که برای گردشگران ارتکند فراهم شده است. این امکانات برای راحتی بیشتر بازدیدکنندگان در طول روز طراحی شده‌اند.
برای اقامت طولانی‌مدت، گردشگران می‌توانند از اتاقک‌هایی که در ابتدای فضای ورودی ساخته شده استفاده کنند، اما این اتاقک‌ها امکانات محدودی دارند. بهترین گزینه برگشت به مشهد و استفاده از هتل‌های مجهز شهر است.
بهترین زمان بازدید از آبشار ارتکند
انتخاب زمان مناسب برای بازدید از آبشار ارتکند تأثیر زیادی بر کیفیت تجربه گردشگری دارد. شرایط آب و هوایی منطقه در فصول مختلف متفاوت است.
فصل بهار و تابستان
بهترین زمان برای طبیعت‌گردی در مشهد و بازدید از این منطقه، بهار و تابستان است. در این فصول می‌توانید در میان سرسبزی درختان انبوه و صدای آبشارهای خروشان ارتکند، با آب و هوای معتدل به زیبایی‌های این طبیعت بپردازید.
بسیاری از مردم مشهد از اواسط بهار تا اوایل پاییز این ییلاق را برای سفرهای آخر هفته خود انتخاب می‌کنند. فصل بهار با شکوفایی گل‌های وحشی و سرسبزی کامل طبیعت، زیباترین زمان برای عکاسی و لذت بردن از مناظر طبیعی است.
فصل پاییز و زمستان
منطقه خوش آب‌وهوای ارتکند کلات با کوه‌های مرتفع از هر طرف احاطه شده و یک منطقه کوهستانی با زمستان‌های سرد و خشک است. به همین دلیل در پاییز و زمستان به دلیل سردی هوا رفتن به این آبشار اصلاً توصیه نمی‌شود.
سردی شدید زمستان و کاهش دبی آب آبشار، تجربه بازدید را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، مسیرهای دسترسی ممکن است در فصل زمستان بسته یا خطرناک باشند. گردشگرانی که قصد سفر به مشهد در فصول سرد دارند، می‌توانند از رزرو تور برای برنامه‌ریزی بهتر استفاده کنند.
نکات مهم برای بازدید
بهتر است در سفر به آبشار ارتکند لباس و کفش اضافی یا پانچو و مقداری خوراکی و آب همراه داشته باشید، چراکه مسیر آبشار به‌گونه‌ای است که حتماً خیس خواهید شد. طبیعت آبشار و نزدیکی به آب باعث می‌شود که بازدیدکنندگان در معرض خیس شدن قرار گیرند.
داشتن هدلامپ یا چراغ‌قوه هم برای پیمایش قسمت‌های تاریک مسیر، به‌ویژه فضاهای غارمانند پیشنهاد می‌شود. این وسایل برای عبور امن از بخش‌هایی از مسیر که نور کافی ندارند، ضروری است.
نکات ایمنی
با توجه به زیبایی و شلوغی و راه شوسه، توصیه می‌شود در صبح زود حرکت خود را آغاز کنید. حرکت زودهنگام علاوه بر اجتناب از شلوغی، امکان لذت بردن از هوای خنک صبحگاهی را فراهم می‌کند.
برای رسیدن به آبشار دوم نیاز به مهارت‌های ابتدایی کوهنوردی و صخره‌نوردی است. افرادی که تجربه کافی در این زمینه ندارند، بهتر است به آبشار اول بسنده کنند یا با راهنمای محلی همراه باشند.
جاذبه‌های اطراف آبشار ارتکند
منطقه کلات نادری و اطراف آبشار ارتکند دارای جاذبه‌های متعددی است که بازدید از آن‌ها می‌تواند سفر را کامل‌تر کند. علاقه‌مندان به تورهای کامل می‌توانند از خدمات رزرو تور مشهد استفاده کنند.
کاخ خورشید کلات نادری
کاخ کلات یا قصر خورشید یکی از بی‌نظیرترین بناهای تاریخی کلات نادری است که متعلق به دوران نادرشاه افشار است. این کاخ در مرکز شهر کلات قرار دارد و یکی از مهم‌ترین آثار باقی‌مانده از دوره افشاریه محسوب می‌شود.
کاخ خورشید قرار بود آرامگاه نادرشاه افشار باشد و بسیاری آن را محل نگهداری غنائم گران‌بهای نادر می‌دانند. این بنای آجری با نماهای سنگی، نمونه‌ای از معماری دوره افشاریه است.
مسجد کبود گنبد
مسجد کبود گنبد که به عنوان مسجد جامع کلات نادری شناخته می‌شود، نیز از آثار تاریخی این منطقه به شمار می‌رود. این مسجد در نزدیکی کاخ خورشید قرار دارد و بازدیدکنندگان می‌توانند با طی ۲۰۰ متر از آن دیدن کنند.
علت نامگذاری این مسجد، رنگ کبود کاشی‌های آن است. بنای اصلی مسجد در دوره سلجوقیان ساخته شده و سپس در زمان نادرشاه مرمت شده است.
آبشارهای دیگر منطقه
آبشار بابا رمضان در شمال غرب کلات نادری و در روستایی به همین نام قرار دارد. این آبشار زیبا یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی منطقه است که برای گردشگران علاقه‌مند به طبیعت‌گردی جذاب است.
آبشار قره سو در فاصله ده کیلومتری جنوب غربی شهرستان کلات نادری قرار دارد و شامل هشت آبشار دیدنی است. این منطقه برای علاقه‌مندان به کوهنوردی و طبیعت‌گردی بسیار مناسب است.
غذاهای محلی و فرهنگ منطقه
آشنایی با فرهنگ محلی و غذاهای منطقه بخش جدایی‌ناپذیر از تجربه سفر به آبشار ارتکند است. مردم محلی با مهمان‌نوازی خاص خود، خاطرات شیرینی برای گردشگران به جا می‌گذارند.
غذاهای محلی
به‌دلیل وجود چندین مزرعه پرورش ماهی در روستاهای اطراف، تهیه ماهی در این منطقه کار آسانی است. ماهی قزل‌آلای تازه یکی از محبوب‌ترین غذاهای ارائه شده به گردشگران در باغچه‌های خانوادگی مسیر است.
گرماست نیز یکی از غذاهای محبوب و ساده منطقه است که از ترکیب شیر و ماست گوسفندی تهیه می‌شود و معمولاً با نان میل می‌شود. این غذای سنتی طعم خاص و دلپذیری دارد.
مهمان نوازی مردم محلی
مردم محلی با اقامتگاه‌ها و مهمان‌نوازی و غذاهای محلی انتظار گردشگران را می‌کشند. فرهنگ غنی مردم این منطقه و گرمی آن‌ها باعث شده تا بسیاری از گردشگران خاطرات خوشی از تعامل با اهالی محلی داشته باشند.
در طول مسیر و در باغچه‌های خانوادگی، مردم محلی با چای و غذا از گردشگران پذیرایی می‌کنند. این تعامل فرصت مناسبی برای آشنایی با فرهنگ و سنت‌های محلی فراهم می‌کند.
نتیجه گیری
آبشار ارتکند یکی از شگفت‌انگیزترین جاذبه‌های طبیعی اطراف مشهد است که ترکیب منحصربه‌فردی از زیبایی‌های طبیعی، فرهنگ محلی و تاریخ منطقه را ارائه می‌دهد. کمتر جایی را می‌توان سراغ داشت که در آن فضاهایی نظیر دره، غار، کوه و رودخانه در کنار هم وجود داشته باشند.
این منطقه برای گردشگرانی که به دنبال تجربه‌ای متفاوت از طبیعت‌گردی هستند، انتخاب عالی است. امکانات مناسب، مدیریت محیط زیستی درست و دسترسی نسبتاً آسان، آبشار ارتکند را به یکی از بهترین مقاصد تفریحی آخر هفته تبدیل کرده است.
حتماً در این منطقه ییلاقی برای یک روز هم که شده بمانید و از خونگرمی مردمان آن منطقه لذت ببرید و روحتان را با طبیعت گره بزنید. آبشار ارتکند نه‌تنها چشم‌ها را سیر می‌کند، بلکه روح را نیز آرام می‌بخشد و خاطرات ماندگاری از طبیعت بکر ایران به همراه می‌گذارد.
