به گفته کارشناسان پرشین هتل ، در دل دشت مرغاب، جایی که تاریخ با سنگ و خاک عجین شده، مجموعه ای از بناهای باستانی سر بر آسمان کشیده که یادآور عظمت و شکوه ایران باستان است.
پاسارگاد شیراز در فاصله 136 کیلومتری شیراز و در نزدیکی شهر کنونی پاسارگاد واقع شده است. این میراث گران بها که نخستین پایتخت هخامنشیان محسوب می شود، امروزه به عنوان یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری ایران شناخته می شود ، با این مطلب از مجله گردشگری ، همراه باشید .
هر ساله گردشگران بسیاری از سراسر جهان راهی این سرزمین تاریخی می شوند تا از نزدیک شاهد بقایای تمدنی باشکوه باشند. آنچه پاسارگاد شیراز را از سایر بناهای تاریخی متمایز می کند، نه تنها قدمت آن بلکه پیام جاودانه ای است که از دل این خرابه ها به گوش می رسد؛ پیام آزادی، عدالت و احترام به انسان ها.
تاریخچه و اهمیت پاسارگاد
اگر قصد دارید در قالب یک تور شیراز با تاریخ پر رمز و راز ایران آشنا شوید، بازدید از پاسارگاد شیراز یکی از مهم‌ترین توقف‌گاه‌های سفر شما خواهد بود. بر اساس مدارک و شواهد موجود، نام پاسارگاد برای نخستین بار در دوره هخامنشی مطرح شد؛ دشتی که کوروش بزرگ آن را به عنوان مرکز فرماندهی خود برگزید و در آن به ساخت کاخ‌ها و بناهای حکومتی پرداخت. این شهر باستانی در سده ششم پیش از میلاد توسط کوروش کبیر بنا نهاده شد و به عنوان مرکز حکومت اولین امپراتوری جهان شناخته می‌شود.
واژه پاسارگاد که به‌صورت «پارساگد» نیز آمده، به معنای «اردوگاه پارس‌ها» است و اهمیت استراتژیک این منطقه را نشان میدهد. در دل این محوطه تاریخی، آثاری چون مقبره کوروش، کاخ‌های سلطنتی، باغ شاهی، آبراهه‌ها، برج سنگی، تل تخت، محوطه مقدس و مسجد اتابکی قرار دارد که هرکدام روایت‌گر بخشی از شکوه ایران باستان هستند. برای تکمیل این تجربه، اقامت در یک هتل شیراز انتخابی مناسب خواهد بود.
ثبت جهانی پاسارگاد
این مجموعه، پنجمین مجموعه ثبت شده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است که در نشست یونسکو که در تیرماه سال ۱۳۸۳ در چین برگزار شد به دلیل دارا بودن شاخص‌های فراوان با صد در صد آرا در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید. این ثبت جهانی نشان دهنده ارزش بی بدیل این مجموعه در تاریخ بشریت است.
محوطه اصلی پاسارگاد شیراز حدود 160 هکتار وسعت دارد که توسط منطقه ای طبیعی با وسعت حدود 7127 هکتار احاطه شده است. این گستردگی نشان از عظمت و اهمیت این شهر در دوران باستان دارد. شما می توانید با رزرو هتل در شیراز، برنامه ریزی مناسبی برای بازدید از این شگفتی تاریخی داشته باشید.
آرامگاه کوروش بزرگ
در قلب مجموعه پاسارگاد شیراز، بنایی ساده اما باشکوه قرار دارد که نماد عدالت و انسان دوستی در تاریخ بشر شده است. آرامگاه کوروش بزرگ، مهم ترین و شناخته شده ترین بخش این مجموعه تاریخی است. نزدیک به صد سال پیش باور بر این بود که این بنا آرامگاه مادر سلیمان باشد و در دورهٔ اتابکان در زمان آل بویه با استفاده از ستون‌های برجای مانده از کاخ‌های باستانی مسجدی با نام «مسجد اتابکی» در گرد آن ساخته و یک محراب کوچک در خزانهٔ آرامگاه کنده‌کاری شد.
این آرامگاه با معماری متمایزش که ترکیبی از سبک های مختلف معماری است، بر روی شش پله سنگی بنا شده و اتاقکی مکعب شکل در بالای آن قرار دارد. در مقبره کوروش قطعات سنگ ها را با بست های آهنی دم چلچله ای (خاص هنر هخامنشی) وصل کرده اند و از هیچ گونه ملاتی جهت اتصال سنگ ها به هم استفاده نکرده اند.
اهمیت فرهنگی آرامگاه
هر سال 7 آبان که فرا می‌رسد، عده زیادی از مردم برای بزرگداشت یاد و خاطره مردی که نویسنده اولین منشور حقوق بشر بود، به پاسارگاد شیراز سفر می‌کنند. این روز به صورت غیررسمی به عنوان روز کوروش بزرگ شناخته می شود و هزاران نفر از ایرانیان برای ادای احترام به این پادشاه بزرگ به پاسارگاد می آیند.
به گزارش باستان‌نگاران زمان اسکندر، وقتی اسکندر به پاسارگاد آمد و از آرامگاه کوروش که در میان باغی بزرگ قرار داشت دیدن کرد، به آریستوبولوس دستور داد درون مقبره را تزیین کند. این نشان میدهد که حتی فاتحان یونانی نیز به عظمت و شخصیت کوروش احترام می‌گذاشتند. برای اقامت در نزدیکی این آثار تاریخی، می‌توانید از خدمات رزرو هتل استفاده کنید؛ هتل چمران شیراز یکی از گزینه‌های محبوب برای گردشگرانی‌ست که به‌دنبال اقامتی راحت و باکیفیت در این شهر تاریخی هستند.
کاخ های سلطنتی پاسارگاد
مجموعه سلطنتی پاسارگاد شیراز شامل چندین کاخ باشکوه است که هر کدام کارکرد خاصی داشته اند. این مجموعه در مرکز پاسارگاد قرار گرفته‌است واز تعدادی کاخ تشکیل شده که در اصل در محدوده مجموعهٔ باغها قرار دارند (معروف به چهار باغ). این کاخ ها نمونه بارزی از معماری دوران هخامنشی هستند که تأثیر عمیقی بر معماری دوره های بعدی گذاشته اند.
از مهم ترین کاخ های این مجموعه می توان به کاخ دروازه، کاخ بارعام و کاخ اختصاصی اشاره کرد. هر یک از این بناها با ویژگی های متفاوت خود، گوشه ای از شکوه دربار هخامنشی را به نمایش می گذارند.
کاخ دروازه
کاخ دروازه، یکی از 3 کاخ کشف شده در مجموعه پاسارگاد است که به‌عنوان دروازه ورودی به این محوطه شناخته می‌شود. این کاخ با وسعت 726 متر مربع در شرق مجموعه واقع شده و در یکی از چار چوب‌های دروازه، یک نقش برجستهٔ مشهور از یک پیکر انسان مانند که بال‌هایی دارد دیده می‌شود.
این نقش برجسته که به انسان بالدار معروف است، یکی از شاهکارهای هنر هخامنشی محسوب می شود. این اثر نشان دهنده تأثیرات فرهنگی مختلف بر هنر این دوره است و ترکیبی از عناصر ایرانی، آشوری و مصری را در خود دارد.
کاخ بارعام
کاخ بارعام یا کاخ پذیرایی کوروش، وسعت این کاخ 2472 متر مربع است که در محور شمال غربی ـ جنوب شرقی ساخته شده است. این کاخ محل پذیرایی از سفیران و نمایندگان ملل مختلف بوده است. کاخ بارعام کوروش مکانی است که در آن شاه از میهمانان و مقامات ملل مختلف که زیر چتر امپراتوری هخامنشی قرار داشتند پذیرایی می‌کرده و در مورد مسائل مختلف با یکدیگر بحث و گفتگو می‌کرده‌اند.
این کاخ شامل یک تالار گسترده مرکزی با هشت ستون است که وسعت آن 705 متر مربع است. از ویژگی های جالب این کاخ، استفاده از سنگ های سیاه و سفید در ساخت ستون ها است که زیبایی خاصی به این بنا بخشیده است. امروزه تنها یک ستون از هشت ستون اصلی این کاخ باقی مانده که ارتفاع آن به بیش از 13 متر می رسد.
باغ شاهی پاسارگاد
یکی از شگفت انگیزترین بخش های مجموعه پاسارگاد، باقی مانده های باغ شاهی است که نمونه اولیه باغ های ایرانی محسوب می شود. پردیس پاسارگاد سیمایی از یک باغ با طرح و سلیقه ایرانی را نشان میدهد که برای نخستین بار در فلات ایران یک نوآوری در ایجاد باغ های سلطنتی به شمار می آید و مادر باغ های ایرانی دوره صفوی و نیز باغ های شاهی هند است.
این باغ با طراحی بی نظیر خود که شامل آبنماها و جوی های سنگی بود، الگویی برای باغ سازی در دوره های بعدی شد. آب مورد نياز باغ شاهي از جویهایی که از رودخانه پلوار جدا مي شده، یا از چشمه بناب فراهم مي شده است.
آبنماهای باغ شاهی
آبنماهای باغ شاهی بیش از 1100 متر طول داشته و نشان دهنده وضعیت نخستین گذرگاه‌ها، درختان و چمنزارها در باغ هستند. این آبنماها نه تنها برای آبیاری باغ استفاده می شدند، بلکه جنبه تزیینی نیز داشتند و صدای آرامش بخش آب، فضای دلنشینی در باغ ایجاد می کرد.
دو سوی باغ دو کوشک طراحی و ساخته شده که از آنها برای آرمیدن و تماشای چشم انداز دل انگیز باغ استفاده می شده است. این کوشک ها محل استراحت شاه و درباریان بوده و از آنجا می توانستند زیبایی باغ را تماشا کنند. برای تجربه بهتر از بازدید این مناطق تاریخی، رزرو تور می تواند گزینه مناسبی باشد.
تل تخت پاسارگاد
از دیگر عمارات قرارگرفته در محوطه‌ی باستانی پاسارگاد شیراز ، «تُل تخت» یا «تخت مادر سلیمان» است که به «دژ داریوش» نیز شهرت دارد. این سازه دفاعی بر فراز تپه ای مشرف بر دشت پاسارگاد قرار دارد و احتمالاً محل استقرار نیروهای نظامی و انبارهای تدارکاتی بوده است.
از بالای تل تخت، چشم انداز وسیعی از دشت پاسارگاد و بناهای تاریخی اطراف قابل مشاهده است. این موقعیت استراتژیک نشان می دهد که پاسارگاد نه تنها یک پایتخت تشریفاتی، بلکه یک مرکز نظامی مهم نیز بوده است.
محوطه مقدس
در فاصله حدود ۱۲۰۰ متری شمال غرب مجموعه پاسارگاد و پشت تپه ماهوری‌های سنگی مشرف به دشت، محوطه‌ای باستانی وجود دارد که شامل دو سکوی سنگی سفید رنگ و یک تپه مستطیل شکل پله‌ای است این محوطه احتمالاً محل برگزاری مراسم مذهبی و آیینی بوده است.
وجود این محوطه مقدس نشان دهنده اهمیت مذهب و آیین ها در زندگی مردم آن دوران است. ساختار و موقعیت این محوطه به گونه ای طراحی شده که با چرخش خورشید و ستارگان هماهنگ باشد.
تنگ بلاغی
در جنوب غربی مجموعه پاسارگاد، دره ای زیبا و سرسبز قرار دارد که به تنگ بلاغی معروف است. حد فاصل دشت پاسارگاد و دشت سعادتشهر، دره ای سرسبز و زيبا وجود دارد که بنام تنگ بلاغی معروف است. این تنگه نه تنها یک جاذبه طبیعی است، بلکه اهمیت تاریخی فراوانی نیز دارد.
قدمت آثاری که در اطراف تنگه مشاهده می شود، به دوره هخامنشیان باز می گردد. باستان شناسان معتقدند این تنگه بخشی از راه شاهی بوده که پاسارگاد را به تخت جمشید و سایر مراکز امپراتوری متصل می کرده است.
ویژگی های طبیعی تنگ بلاغی
اين دره زيبا دارای يک رودخانه دائمی است که از روستای قصر يعقوب در شهرستان خرمبيد سرچشمه گرفته و پس از گذر پاسارگاد، تنگ بلاغی، دشت سعادتشهر و جلگه مرودشت به رودخانه کر می پيوندد. وجود این رودخانه باعث شده که منطقه همواره سرسبز و خرم باشد.
علاوه بر آثار ارزشمند تاریخی، تنگ بلاغی دارای درختان کهنسال بنه (پسته کوهی) می‌باشد که عمر برخی از درختان آن بیش از هزار سال می‌رسد. این درختان کهنسال شاهدان خاموش تاریخ پرفراز و نشیب این سرزمین هستند. برای بازدید از این منطقه زیبا، می توانید از خدمات رزرو تور شیراز در سایت پرشین هتل استفاده کنید.
راهنمای بازدید از پاسارگاد
برای بازدید از مجموعه تاریخی پاسارگاد، بهترین زمان فصل های بهار و پاییز است. در حالت کلی به دلیل اقلیم نیمه‌خشک پاسارگاد، بهتر است در اوایل بهار و یا پاییز برای بازدید از این مجموعه ارزشمند راهی شیراز شوید. در این فصول هوا معتدل است و می توانید به راحتی از تمام بخش های مجموعه دیدن کنید.
ساعت بازدید پاسارگاد شیراز: ۸ تا ۱۸:۳۰ (فصل‌های بهار و تابستان) ۸ تا ۱۷:۳۰ (درفصل‌های پاییز و زمستان) توجه داشته باشید که مجموعه فاقد محوطه پارکینگ است و باید خودرو خود را در اطراف آن پارک کنید.
دسترسی به پاسارگاد
برای رسیدن به پاسارگاد چندین راه وجود دارد. می‌توانید به پایانه شهید کاراندیش و یا محل پارک‌وسوار علی‌بن‌حمزه شیراز مراجعه کنید. همچنین می توانید با خودروی شخصی از طریق جاده شیراز - اصفهان به این مجموعه برسید.
امکان بسیار جالبی که اخیرا به این مجموعه اضافه شده است، دوربین‌های واقعیت مجازی هستند. با استفاده از این دوربین‌ها می‌توانید پاسارگاد را همان‌طور که 2 هزار سال پیش پابرجا بود ببینید. این تجربه منحصر به فرد به شما امکان می دهد تا برای لحظاتی به گذشته سفر کنید و شکوه این بناها را در اوج عظمت شان مشاهده کنید.
نکات پایانی
پاسارگاد نه تنها یک مجموعه تاریخی، بلکه نماد هویت و افتخار ملی ایرانیان است. این مکان که زادگاه اندیشه های بزرگ بشردوستانه است، همچنان پس از گذشت بیش از 2500 سال، الهام بخش نسل های جدید است. بازدید از پاسارگاد فرصتی است برای درک عمیق تر از تاریخ، فرهنگ و تمدن ایران باستان.
هنگام بازدید از این مجموعه تاریخی، فراموش نکنید که در حال قدم زدن در جایی هستید که روزگاری قلب تپنده بزرگترین امپراتوری جهان بود. جایی که اولین منشور حقوق بشر از آنجا صادر شد و پیام صلح و دوستی به سراسر جهان مخابره گردید. برای برنامه ریزی سفر خود به این میراث جهانی، می توانید از خدمات پرشین هتل استفاده کنید و تجربه ای فراموش نشدنی از سفر به گهواره تمدن ایران داشته باشید.
