پنجره فولاد امام رضا(ع) در مشهد پنجره ای است که به نماد کرامت و بازکردن گره های بسته زندگی تبدیل شده است.به گزارش پرشین هتل این مکان محبوب ترین پنجره دنیا به شمار می رود. برای دسترسی راحت به این مکان می توانید یکی از محبوب ترین هتل های مشهد که پیشنهاد ما هتل قصر طلایی مشهد، نزدیک به پنجره فولاد را از طریق سایت فوق رزرو کنید.

برترین مراکز مذهبی مشهد را با یک کلیک مشاهده کنید

چه کسی پنجره فولاد مشهد را در حرم مطهر ساخت؟ 

وقتی صحن عتیق یا صحن انقلاب کنونی در دوره صفوی و با طرح «شیخ بهایی» ساخته شد، به گفته برخی از مورخین به پیشنهاد «ملا محسن فیض کاشانی» و به نقل برخی دیگر به دستور «خواجه نصیرالدین توسی» که حکیم، فیلسوف ، عارف و شاعر آن دوره بودند.

پیشنهاد داد برای کسانی که به هردلیل نمی توانند وارد حرم مطهر شوند و کنار ضریح بایستند(مانند بیماران و زنان حیض)، فضایی طراحی شود که بتوانند در نزدیک ترین فاصله از ضریح مطهر، بایستند و بتوانند حرم امام رضا (ع) و ضریح را ببینند و زیارتنامه بخوانند. بنابراین پنجره ای فولادی در محلی که مشرف به ضریح مطهر بود نصب شد و از آن به بعد به «پنجره فولاد» معروف شد.

ساخت پنجره فولاد مشهد
ساخت پنجره فولاد مشهد

اولین پنجره فولاد مشهد در حرم امام رضا(ع)

بنابراین، اولین پنجره فولاد مشهد در قرن نهم هجری قمری در دوره صفویه و در زمان شاهرخ میرزا تیموری، همسر گوهرشاد خانم در سال ۲۷۰۱ قمری ساخته شد. این پنجره نسبتاً کوچک از جنس فولاد بود و در نزدیک‌ترین مکان ممکن به ضریح مطهر رضوی، در صحن انقلاب اسلامی (عتیق) قرار گرفته تا اشخاصی که به خاطر عذر شرعی و یا موارد مشابه، از رفتن به کنار ضریح معذورند، بتوانند از پشت این پنجره که ضریح مطهر از داخل شبکه‌های آن پیداست، زیارت‌نامه بخوانند و با امام رضا(ع) درد دل کنند.

سقاخانه اسماعیل طلا را چه کسی ساخت؟

اولین پنجره فولاد مشهد
اولین پنجره فولاد مشهد

غیر از این ها این مکان، مورد توجه یک گروه دیگر هم قرار گرفته بود. گروهی که فرصت زیادی برای زیارت نداشتند و یا مجبور به ترک سریع حرم بودند، پشت این پنجره می ایستادند، رو به ضریح مطهر سلامی می دادند و سپس به سراغ کار خود می رفتند.

شفا یافتن بیماران صعب العلاج و حاجت گرفتن حاجتمندان پشت پنجره و با کرامات ویژه امام رضا(ع)، سبب شد تا نگاه ویژه ای به آن شود و به سرعت، این محل را به یکی از شلوغ ترین و محبوب ترین مکان های حرم مطهر امام رضا(ع) تبدیل کرد.

کتابخانه آستان قدس رضوی کجاست؟

بستن پارچه به پنجره فولاد
بستن پارچه به پنجره فولاد

تا جایی که بستن پارچه و ثفل و زنجیر به شبکه های پنجره فولاد، به تدریج تبدیل به یک سنت برای حاجتمندان و مراجعان به این محل شد. سنتی که البته ریشه دینی نداشته و تنها از یک باور عامیانه سرچشمه گرفته است.

پنجره فولاد مشهد در حرم مطهر چندبار تعویض شده است؟

اما این پنجره نصب شده از دوره صفویه، پنجره فولاد فعلی حرم مطهر نیست و پنجره فعلی، سومین پنجره نصب شده در حرم مطهر است. پنجره فولادی اول، تا زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار در صحن انقلاب وجود داشت. اما در عهد ناصری، پنجره دیگری این بار از جنس برنز ساخته شد که جایگزین پنجره اول شد. دومین پنجره هم تا اوایل انقلاب اسلامی در حرم مطهر وجود داشت.

مسجد گوهرشاد مشهد گوهری غلتیده در خون

ساخت و تعویض پنجره فولاد
ساخت و تعویض پنجره فولاد

اما با توجه به فرسودگی و ساییده شدن برخی از قسمت‌های پنجره قدیمی و مشکلاتی که برای زائران به وجود آمده بود، مسئولان آستان قدس رضوی تصمیم گرفتند این پنجره را به موزه آستان قدس منتقل کرده و پنجره جدیدی را جایگزین آن کنند. بنابراین سومین پنجره از جنس برنز در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی ایران ساخته شده و جایگزین پنجره دوم شد که در پشت رواق توحیدخانه داخل صحن انقلاب اسلامی قرار دارد.

پنج پنجره فولاد در مشهد
پنج پنجره فولاد در مشهد

اما غیر از پنجره فولاد اصلی که در صحن انقلاب قرار دارد، ۵ پنجره دیگر هم در حرم مطهر وجود دارد که معروف ترین آن، پنجره ای است که صحن جمهوری اسلامی و البته جدیدترین این پنجره ها هم پنجره  رواق دارالجه است. شش پنجره فولاد در حرم مطهر رضوی وجود دارد: ششمین پنجره در رواق دارالحجه نصب خواهد شد. پس به طور کلی اولین پنجره ای که دارای قدمت تاریخی است، در صحن انقلاب اسلامی قرار گرفته و پنجره‌ای دیگر در صحن جمهوری اسلامی نصب شده است.

منابع :