به گفته کارشناسان پرشین هتل ، مشهد مقدس علاوه بر اینکه قلب معنوی کشور ایران محسوب می شود، میزبان جاذبه های گردشگری و تفریحی فراوانی است که هر ساله میلیون ها زائر و گردشگر را مجذوب خود می کند.
در این مطلب از مجله گردشگری ، با باغ گیاه‌شناسی مشهد آشنا می‌شویم؛ فضایی ۲۵ هکتاری و سرسبز که یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های طبیعی و گردشگری استان خراسان رضوی به شمار می‌رود و با نام "باغ مشهد" نیز شناخته می‌شود. این باغ محیطی آرام و آموزشی فراهم کرده تا بازدیدکنندگان ضمن لذت بردن از طبیعت، با تنوع گیاهی ایران و جهان آشنا شوند. بازدید از این جواهر سبز، تجربه‌ای ماندگار برای زائران و گردشگران مشهد خواهد بود که آرامش روح و زیبایی طبیعت را توأمان ارائه می‌دهد.
تاریخچه و اهمیت باغ گیاه شناسی مشهد
در سال ۱۳۹۰ طبق تصمیمات صورت گرفته توسط هئت مدیره شهرداری احداث مجموعه باغ گیاه شناسی مشهد کلید خورد و پس از دو سال کار مداوم و سرمایه گذاری گسترده، در‌های باغ گیاه مشهد با تلاش بی‌وقفه 42 پیمانکار و 450 نیروی کارگر، در خردادماه سال 1392 به روی مسافران تور مشهد باز شد. این پروژه بزرگ با هدف ایجاد محیطی برای حفظ، نمایش و آموزش گونه های گیاهی مختلف طراحی شد.
هدف اصلی از ایجاد این باغ، تولید و کاشت انبوه گیاهان متنوع، آموزش و تحقیق در حوزه های مختلف علمی و همچنین زیباسازی شهر بوده است. امروزه این مجموعه نقش مهمی در ارتقاء دانش گیاه شناسی و افزایش آگاهی محیط زیستی در جامعه ایفا می کند. . برای زائرانی که قصد رزرو هتل مشهد را دارند، این باغ در فاصله مناسبی از مرکز شهر و حرم مطهر قرار دارد.
باغ مشهد با مساحت ۲۹ هکتار، ترکیبی از کلکسیون‌های گیاهی و معماری زیباست که هم جنبه علمی دارد و هم محیطی تفریحی و آرامش‌بخش فراهم می‌کند.
موقعیت جغرافیایی و راه های دسترسی
باغ مشهد در بلوار جمهوری، حد فاصل چهارراه مقدم و پل غدیر قرار دارد و در میان اهالی مشهد به بلوار فرودگاه نیز معروف است. این موقعیت استراتژیک باعث شده که دسترسی به این مجموعه برای زائران و گردشگران بسیار آسان باشد
دسترسی به باغ گیاه شناسی مشهد از طریق حمل و نقل عمومی نیز بسیار آسان است. مترو خط ۱ (وکیل آباد به فرودگاه) را سوار و در یکی از ایستگاه‌های غدیر یا پروین اعتصامی پیاده شوید. این امکان برای گردشگرانی که از طریق پرشین هتل اقامت خود را تنظیم کرده اند، فرصت مناسبی برای بازدید بدون نگرانی از ترافیک شهری فراهم می کند.
امکانات پارکینگ و ورودی
پارکینگ عمومی به‌صورت رایگان در دسترس بازدیدکنندگان است که این موضوع برای خانواده هایی که با خودروی شخصی سفر می کنند، بسیار مناسب است. باغ مشهد دارای دو ورودی مجزا است که یکی مختص کارکنان و دیگری برای استفاده عموم مردم در نظر گرفته شده است.
کلکسیون های گیاهی و بخش های مختلف
یکی از ویژگی های باغ گیاه شناسی مشهد، تنوع فوق العاده کلکسیون های گیاهی آن است. باغ مشهد ۱۱ کلکسیون را در خود جای داده است.
این مجموعه متشکل از کلکسیون باغ صخره‌ای، کلکسیون گیاهان دارویی و معطر، کلکسیون نهالستان و گلخانه‌های تولیدی، جشنواره دائمی گل‌های داوودی، باغ رز، باغ میو‌ه‌های بومی ایران، سیستماتیک و آربراتوم، بانک بذر و ژنوم گیاهی، بخش آموزشی و نمایشی، بخش ایران و توران، بخش آسیای میانه و بخش سوزنی برگان است.
هر یک از این بخش ها داستان خاص خود را دارد و بازدیدکنندگان را با جنبه های مختلف دنیای گیاهان آشنا می کند. طراحی این بخش ها به گونه ای است که گیاهان مشابه در کنار هم قرار گرفته اند و امکان مقایسه و مطالعه آن ها برای علاقه مندان فراهم شده است.
کلکسیون گیاهان دارویی و معطر
کلکسیون گیاهان دارویی غنی‌ترین و قدیمی‌ترین کلکسیون گیاهان دارویی کل کشور است. این قطعه در زمینی به وسعت تقریبی یک و نیم هکتار در باغ مشهد راه‌اندازی شده است و با جمع‌آوری حدود ۴۰۰ نمونه ژنتیکی، در حال حاضر شامل حدود ۱۸۰ گونه گیاهی دارویی و معطر از ۶۰ راسته گیاهی می‌شود. این بخش نقش مهمی در ارتقاء فرهنگ گیاه درمانی و آشنایی مردم با خواص درمانی گیاهان دارد.
هدف از ایجاد این بخش، جمع آوری ژرم پلاسم گونه های دارویی و بررسی زمینه های کشت و تولید انبوه آن ها است. بازدیدکنندگان می توانند با راهنمایی کارشناسان، با انواع گیاهان دارویی و نحوه استفاده از آن ها آشنا شوند.
باغ رز و نمایشگاه گل های داوودی
یکی از جذاب ترین بخش های باغ، باغ رز با مساحت یک هکتار است که در آن حدود 30 گونه ی مختلف در 120 رقم گل رز از انواع و رنگ های متنوع کاشته شده است. این بخش به ویژه در فصل بهار و اوایل تابستان، منظره ای بهشتی را به نمایش می گذارد.
همچنین معمولا در پاییز هر سال، جشنواره‌ای با عنوان «گل‌های داوودی» در باغ گیاه مشهد برگزار می‌شود که علاقه‌مندان زیادی را به این مجموعه می‌کشاند. در این جشنواره بیش از 700 نمونه از انواع گل داوودی ایرانی به معرض نمایش گذاشته می شود.
امکانات تفریحی و رفاهی
باغ گیاه شناسی مشهد تنها یک مجموعه علمی نیست، بلکه مکانی کامل برای تفریحات خانوادگی محسوب می شود. چراکه نزدیک به 45 هزار مترمربع از فضای باغ گیاه شناسی با چمن پوشیده شده است، 15 هزار اصله درخت و درختچه دارد، 12 هزار مترمربع پرچین، 25 هزار مترمربع گل دائمی، 9 هزار مترمربع گل‌های فصلی و 68 هزار مترمربع معبر (مسیر پیاده‌روی) در آن وجود دارد. این آمار نشان دهنده وسعت و تنوع این مجموعه است.
برای راحتی بازدیدکنندگان، ماشین‌های خوش‌آب و رنگی در قسمت ورودی مجموعه آماده حمل بازدیدکنندگان تا نقاط مختلف باغ هستند. این امکان به ویژه برای سالمندان و کودکان بسیار مفید است.
فضاهای استراحت و تفریح
در تمام قسمت‌های باغ آلاچیق‌ها یا فضاهایی برای نشستن، استراحت و لذت‌بردن از زیبایی‌های باغ در نظر گرفته شده است. همچنین حوضچه‌ها، رودخانه‌ها و آبشار‌های مصنوعی باغ گیاه شناسی علاوه‌بر تلطیف فضا، زیبایی باغ را دوچندان کرده‌اند.
این عناصر آبی نه تنها زیبایی بصری ایجاد می کنند، بلکه هوای محیط را مرطوب و خنک نگه می دارند که در آب و هوای گرم مشهد بسیار مطلوب است. برای گردشگرانی که قصد رزرو تور و سفر به شهر مشهد را دارند، این مجموعه مکان مناسبی برای استراحت در طول روز است.
خانه روستایی و دهکده اقوام
یکی از جذاب ترین بخش های باغ، خانه روستایی است که اولین نمونه در شهر محسوب می‌شود. از دیوارهای کاه‌گلی کوتاه گرفته تا درختان میوه، حوض آبی و مرغ‌ها و خروس‌ها، فضای نوستالژیک خانه به گردشگران فرصت می‌دهد تا درکی مناسب از زندگی روستایی در ۱۵۰ سال پیش داشته باشند.
در این بخش علاوه بر تماشای معماری سنتی، می‌توانید چای زغالی بنوشید یا سراغ خوردنی‌های سنتی مانند باقالی پخته و بلال و انواع غذاهای سنتی نظیر اشکنه‌ها و آش‌های خراسانی بروید. این تجربه برای کودکان بسیار آموزنده و برای بزرگ ترها نوستالژیک است.
امکانات رستوران و پذیرایی
یکی از نکات مثبت باغ گیاه شناسی مشهد، وجود امکانات کامل پذیرایی است. برای وعده‌های غذایی می‌توانید از امکانات رستوران و کافی‌شاپ باغ استفاده کنید. رستوران بوتانیک این مجموعه با ارائه غذاهای اصیل ایرانی توسط آشپزهای ماهر مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است.
این رستوران با ظرفیت پذیرایی از 400 نفر آماده ارائه خدمات به زائران، مجاوران و شرکت های مختلف است. کیفیت غذا و فضای دلنشین آن، تجربه بازدید از باغ را کامل تر می کند.
علاوه بر رستوران اصلی، کافی شاپ های کوچک تری نیز در نقاط مختلف باغ قرار دارند که امکان استراحت و نوشیدن نوشیدنی های گرم و سرد را فراهم می کنند. این امکانات باعث شده که بازدیدکنندگان بتوانند ساعت های بیشتری را در باغ به سر برند.
امکانات آموزشی و برگزاری مراسم
باغ گیاه شناسی مشهد تنها یک مکان تفریحی نیست، بلکه مرکز مهمی برای آموزش و برگزاری رویدادهای علمی و فرهنگی محسوب می شود. این باغ علاوه بر امکانات تفریحی متنوعی که دارد، برای برپایی مراسم های مختلف همایش ها گزینه بسیار مناسبی است این باغ دارای سالن های چند منظوره برای برگزاری همایش های ۴۵۰ نفره می باشد.
سالن همایش بوتانیک با 2 سالن مجزا و با ظرفیت 450 نفر آماده برگزاری همایش‌های مختلف در فضایی جذاب و متفاوت است. این امکان برای دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی و سازمان ها فرصت مناسبی برای برگزاری کنفرانس ها و سمینارهای علمی در فضایی طبیعی فراهم می کند.
بخش آموزشی باغ برنامه هایی برای آشنایی کودکان و نوجوانان با گیاهان ارائه می دهد. این برنامه ها شامل کلاس های آموزش گیاه شناسی، کارگاه های عملی کاشت و نگهداری گیاهان و بازدیدهای راهنمایی شده است.
بهترین زمان بازدید و ساعات کاری
انتخاب زمان مناسب برای بازدید از باغ گیاه شناسی مشهد تاثیر زیادی در کیفیت تجربه شما خواهد داشت. باغ در تمام فصل های سال زیبایی خاص خود را دارد، اما هر فصل مختص رویش گیاهان و گل های خاصی است. فصل بهار و اوایل تابستان بهترین زمان برای مشاهده شکوفه زدن گل ها، به ویژه گل های رز و گل های فصلی است.
فصل پاییز نیز با جشنواره گل های داوودی فرصت استثنایی برای بازدید فراهم می کند. در این فصل رنگ های پاییزی درختان و تنوع گل های داوودی منظره ای فوق العاده خلق می کند. زمستان نیز با وجود گلخانه ها و گیاهان همیشه سبز، زیبایی خاص خود را دارد.
ساعت بازدید
شما می‌توانید همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب از باغ گیاه شناسی مشهد دیدن فرمایید. این ساعات کاری گسترده امکان بازدید در زمان های مختلف روز را فراهم می کند و برای گردشگرانی که برنامه فشرده دارند، بسیار مناسب است.
نکات مهم برای بازدیدکنندگان
قبل از بازدید از باغ گیاه شناسی مشهد، رعایت برخی نکات مهم توصیه می شود. مجاز به چادر زدن و یا پهن‌کردن زیر‌انداز نیستید و این قانون برای حفظ زیبایی و نظم باغ وضع شده است. همچنین آورده غذا و نوشیدنی از خارج مجاز نیست و باید از امکانات رستوران و کافی شاپ های داخل باغ استفاده کنید.
حیوانات خانگی نیز اجازه ورود به باغ را ندارند که این موضوع برای حفظ آرامش گیاهان و سایر بازدیدکنندگان ضروری است. پوشیدن کفش راحت و مناسب پیاده روی توصیه می شود زیرا مسیرهای باغ وسیع است و نیاز به راه رفتن زیاد خواهید داشت.
برای عکاسی حرفه ای و فیلم برداری تجاری، لازم است مجوزهای لازم را از قبل کسب کنید. البته عکس گرفتن شخصی و خانوادگی آزاد است و باغ فضاهای زیبای فراوانی برای ثبت خاطرات فراهم می کند.
امکانات و ویژگی های کلیدی باغ گیاه شناسی مشهد:
باغ گیاه‌شناسی مشهد با مساحت ۲۹ هکتار و ۱۱ کلکسیون متنوع، یکی از جامع‌ترین مراکز گیاه‌شناسی کشور است که بزرگ‌ترین مجموعه گیاهان دارویی ایران را نیز در خود جای داده است. این باغ با امکاناتی مانند رستوران بوتانیک، سالن همایش، خانه روستایی، دهکده اقوام، آبشارها، مسیرهای پیاده‌روی، پارکینگ رایگان و دسترسی آسان با مترو، محیطی دل‌انگیز و علمی برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است.
بازدید از این مجموعه، تجربه‌ای هم‌زمان آموزشی و تفریحی است که علاقه‌مندان به طبیعت نباید آن را از دست بدهند. امکان رزرو هتل و سفر به مشهد نیز از طریق سایت پرشین هتل به‌راحتی فراهم است.
جمع بندی و پیشنهادات نهایی
باغ گیاه شناسی مشهد بی شک یکی از جواهرهای سبز شهر مشهد است که ترکیبی از علم، طبیعت و تفریح ارائه می دهد. این مجموعه نه تنها برای ساکنان مشهد، بلکه برای تمام زائران و گردشگرانی که قصد سفر به این شهر مقدس را دارند، تجربه ای فراموش نشدنی فراهم می کند.
با توجه به وسعت و تنوع این باغ، توصیه می شود حداقل نیم روز را برای بازدید در نظر بگیرید. اگر علاقه مند به گیاه شناسی هستید یا با کودکان سفر می کنید، می توانید روز کاملی را در این مجموعه سپری کنید. فرصت های آموزشی، فضاهای تفریحی و امکانات رفاهی کامل، همه و همه این باغ را به مقصدی ایده آل برای تمام خانواده تبدیل کرده است.
