به گفته کارشناسان پرشین هتل ، در میان کوچه‌های خشتی و بادگیرهای سر به فلک کشیده یزد، بنایی درخشان با معماری بی نظیر خودنمایی می کند که با هر انعکاس نور در آینه‌هایش، روحی تازه به کالبد تاریخ می دمد. موزه آیینه و روشنایی یزد یا همان قصر آینه، گنجینه‌ای ارزشمند از هنر ایرانی و تاریخ روشنایی است که در باغی سرسبز به وسعت بیش از 8 هزار مترمربع جای گرفته است.
این موزه که به عنوان یکی از خاص‌ترین جاذبه‌های گردشگری یزد شناخته می شود، آمیزه‌ای هنرمندانه از معماری ایرانی و اروپایی را به نمایش می گذارد و بازدیدکنندگان را با تاریخ روشنایی و هنر آینه‌کاری ایران آشنا می کند. در این مطلب از مجله گردشگری ، قصد داریم شما را به سفری جذاب در دل تاریخ و هنر ببریم و با شکوه و زیبایی موزه آیینه و روشنایی یزد آشنا کنیم، با پرشین هتل همراه باشید.
موزه آیینه و روشنایی یزد کجاست؟
موزه آیینه و روشنایی یزد در خیابان آیت‌الله کاشانی، روبروی پارک هفتم تیر واقع شده است. برای دسترسی به این موزه زیبا، ابتدا باید به میدان شهدای محراب بروید و از آنجا وارد خیابان آیت‌الله کاشانی شوید. البته میتوانید با رزرو هتل یزد در نزدیکی این موزه دسترسی راحت تری داشته باشید. موزه قصر آینه با نمای شاخص و باغ زیبایش به راحتی قابل تشخیص است.
این مجموعه فرهنگی و تاریخی با مساحتی حدود 8000 مترمربع در یکی از محله‌های مرکزی شهر یزد قرار گرفته و دسترسی به آن توسط وسایل نقلیه عمومی مانند تاکسی و اتوبوس به سادگی امکان‌پذیر است.
ساعات بازدید از موزه آیینه و روشنایی یزد
ساعات بازدید از موزه آیینه و روشنایی یزد از ساعت 9 صبح تا 20:30 بعدازظهر بوده و به جز روزهای شنبه، هر روز پذیرای بازدیدکنندگان است. برای بازدید از این مکان تاریخی، گردشگران داخلی باید 34 هزار تومان و گردشگران خارجی 500 هزار تومان بپردازند.
تاریخچه موزه قصر آیینه؛ از مهمانسرای خصوصی تا موزه ملی
تاریخچه موزه آیینه و روشنایی یزد به دوران پهلوی اول بازمی‌گردد. این بنای باشکوه در سال 1320 شمسی به دستور رضا صراف‌زاده، از تجار سرشناس و وکلای مجلس یزد ساخته شد و در ابتدا به عنوان مهمانسرای خصوصی مورد استفاده قرار می‌گرفت. صراف‌زاده که فرزند حاج علی صراف یزدی بود، با افزایش ثروت و مساعدت به مردم، به یکی از چهره‌های برجسته شهر تبدیل شده بود.
پس از انقلاب اسلامی، این عمارت مصادره شد و مالکیت آن به سازمان بسیج مستضعفین انتقال یافت. سرانجام در سال 1377، پس از انجام تعمیرات اساسی، کاربری بنا تغییر کرد و به موزه‌ای دیدنی تبدیل شد. یک سال بعد، در تاریخ 2 خرداد 1378، به‌دلیل ارزش تاریخی و معماری خاصی که دارد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. از آن زمان تاکنون، این موزه با نام «مرکز فرهنگی موزه‌ای نور و روشنایی یزد» میزبان گردشگران داخلی و خارجی بوده است.
امروزه این بنای تاریخی نه تنها به عنوان یک موزه، بلکه به عنوان مرکزی فرهنگی شناخته می شود که محل برگزاری نمایشگاه‌های مختلف هنری از جمله نقاشی، عکاسی و خطاطی است.
معماری خیره کننده موزه آیینه و روشنایی یزد
معماری موزه آیینه و روشنایی یزد، ترکیبی هنرمندانه از سبک سنتی ایرانی و معماری اروپایی است که در نوع خود بی‌نظیر به شمار می‌آید. این عمارت با زیربنای 837 مترمربع، در باغی مصفا به وسعت 8174 مترمربع قرار گرفته و شامل بخش‌های مختلفی چون اتاق‌های رو به استخر (نشیمن بهاری)، اتاق خواب، شاه‌نشین و حوضخانه است.
بی‌دلیل نیست که لقب "آیینه و روشنایی" را بر این موزه نهاده‌اند. دیوارها و سقف‌های آینه‌کاری شده آن، نور را در فضای درون موزه به دام می‌اندازند و به جای جای موزه روشنی می‌بخشند. افزون بر این، پنجره‌های مشبک و درهای چوبی با شیشه‌های رنگی، طیف‌های مختلف و رنگارنگی از نور خورشید را به درون موزه منعکس می‌کنند و فضایی رویایی و خیره‌کننده خلق می‌کنند.
گچبری‌های سقف و دیوارها، نقوش اسلیمی ظریف، آینه‌کاری‌های خیره‌کننده، همه و همه شکوه معماری ایرانی را به رخ می‌کشند.
حوضخانه
بزرگترین و زیباترین بخش موزه، حوضخانه آن است که با حوض مرمرین بزرگی در میان آن شناخته می‌شود. این حوض با 1800 قطعه کاشی تزیین شده و فضای اطراف آن با آینه‌کاری‌های خیره‌کننده و گچبری‌های بی‌نظیر، چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.
گنجینه های تاریخی موزه آیینه و روشنایی یزد
موزه آیینه و روشنایی یزد، تنها موزه تخصصی در رابطه با موضوع نور در ایران است و مجموعه‌ای ارزشمند از آثار تاریخی مرتبط با روشنایی را در خود جای داده است. این موزه دارای بخش‌های مختلفی است که هر کدام به نمایش دسته خاصی از آثار اختصاص یافته است. در این موزه آثاری از دوره‌های مختلف تاریخی از جمله ساسانیان تا دوره معاصر نگهداری می‌شود.
بخش‌های موزه متشکل از رواق عتیق، رواق خمسه، رواق افرنگ، رواق نور، رواق مشکات، رواق مخمل، رواق منظر، رواق آینه و رواق آبگون است. هر یک از این بخش‌ها، مجموعه‌ای از آثار تاریخی با موضوع نور و روشنایی را به نمایش می‌گذارند. برای آشنایی بیشتر با گنجینه‌های این موزه، به معرفی برخی از مهم‌ترین تالارهای آن می‌پردازیم.
تالار پیسوز؛ قدیمی‌ترین اشیای موزه آیینه یزد
تالار پیسوز، یکی از بخش‌های جذاب موزه آیینه و روشنایی یزد است که در آن انواع مختلفی از چراغ‌های پیسوز از دوران باستان تا عصر قاجار به نمایش گذاشته شده است. پی ماده‌ای است که از چربی حیوانات یا روغن گیاهان و حتی روغن نهنگ و ماهی به دست می‌آمد و به عنوان سوخت پیسوزها مورد استفاده قرار می‌گرفت.
قدیمی‌ترین اشیای موجود در موزه آیینه و روشنایی، پیسوزهای متعلق به دوره ساسانیان هستند که از جنس سفال لعاب‌دار ساخته شده‌اند. با گذر زمان، پیسوزهای فلزی جای مدل‌های سفالی را گرفتند که نمونه‌های متنوعی از آن‌ها در این تالار به چشم می‌خورد. این چراغ‌ها به چهار دسته نصبی، آویز، پایه‌دار و دستی تقسیم می‌شوند که هر کدام کاربرد خاص خود را داشته‌اند.
تالار کبریت؛ کلکسیون بی‌نظیر در موزه روشنایی
تالار کبریت موزه آیینه و روشنایی یزد، مجموعه‌ای جذاب و متنوع از کبریت‌های قدیمی با طرح‌ها و سایزهای مختلف را به نمایش گذاشته است. این مجموعه نادر، توجه بسیاری از کلکسیونرها و علاقه‌مندان به تاریخ روشنایی را به خود جلب کرده است.
داستان ساخت کبریت از زمانی آغاز شد که انسان‌ها چوب باریکی مانند چوب شاهدانه را به گوگرد مذاب آغشته می‌کردند و با مالیدن آن به اجسام زبر، آتش تولید می‌کردند. این ایده ابتدایی، بعدها به تولید کبریت‌های امروزی انجامید. در این تالار، میتوانید سیر تکاملی ساخت کبریت را از ابتدا تا کبریت‌های امروزی مشاهده کنید. یکی از جالب‌ترین بخش‌های این مجموعه، کبریت‌های تبلیغاتی دوره قاجار و پهلوی است که تصاویر و نوشته‌های متنوعی روی جعبه آن‌ها نقش بسته است.
تالار چراغ و آثار روشنایی موزه قصر آیینه
تالار چراغ، یکی دیگر از بخش‌های دیدنی موزه آیینه و روشنایی یزد است که در آن انواع چراغ‌های فتیله‌ای از جنس‌های مختلف فلزی، شیشه‌ای و بارفتن به نمایش گذاشته شده است. این چراغ‌ها با سوخت‌های متنوعی مانند روغن، نفت، پارافین و گاز کار می‌کرده‌اند و هر کدام طراحی متمایزی دارند.
در این تالار میتوانید سیر تکاملی وسایل روشنایی را از دوران باستان تا عصر حاضر مشاهده کنید. از چراغ‌های ساده سفالی گرفته تا چراغ‌های فلزی پیچیده و شمعدان‌های مجلل، همگی بیانگر ذوق و هنر ایرانیان در ساخت وسایل روشنایی است. یکی از جالب‌ترین بخش‌های این تالار، نمایش چراغ‌های گاز سوز و اولین نمونه‌های چراغ‌های برقی است که نشان دهنده ورود ایران به عصر مدرنیته می‌باشد.
دیگر آثار ارزشمند نگهداری شده در موزه آیینه
علاوه بر وسایل روشنایی، موزه آیینه و روشنایی یزد مجموعه متنوعی از آثار فرهنگی و تاریخی را در خود جای داده است. از دست‌نوشته‌های قدیمی و کتب خطی گرفته تا انواع اسلحه‌های تاریخی، سکه‌های دوران قاجار، تمبرهای صد ساله و آثار برنزی لرستان، همگی بخشی از گنجینه این موزه به شمار می‌آیند.
در بخش آینه‌ها نیز مجموعه‌ای ارزشمند از آینه‌های برنزی، نقره‌ای و آینه‌های قاب‌دار به نمایش گذاشته شده که هر کدام بیانگر هنر و ظرافت هنرمندان ایرانی در ساخت این وسیله کاربردی است. مجموعه قفل‌ها و دهنه اسب با قدمتی حدود دو هزار سال قبل از میلاد مسیح، از دیگر آثار جالب توجه این موزه است که برای علاقه‌مندان به تاریخ و باستان‌شناسی بسیار جذاب خواهد بود.
بهترین هتل های نزدیک موزه آیینه و روشنایی یزد
اگر قصد دارید از موزه آیینه و روشنایی یزد بازدید کنید، میتوانید برای اقامت خود یکی از هتل‌های مجاور این مجموعه فرهنگی را انتخاب کنید. خوشبختانه یزد با داشتن هتل‌های متنوع، گزینه‌های اقامتی خوبی را در اختیار گردشگران قرار می‌دهد. هتل داد یزد یکی از بهترین گزینه‌ها برای اقامت است که در فاصله 3.6 کیلومتری موزه قرار دارد.
هتل پارسیان صفائیه یزد با فاصله 2 کیلومتری از موزه، گزینه دیگری برای اقامت است که امکانات رفاهی مناسبی را در اختیار مهمانان قرار می‌دهد. همچنین هتل سنتی لیلی و مجنون که در فاصله تنها 1.3 کیلومتری موزه آیینه واقع شده، برای علاقه‌مندان به اقامت در فضاهای سنتی گزینه‌ای ایده‌آل است. برای مشاهده و مقایسه بهترین هتل‌های یزد و انتخاب گزینه مناسب، میتوانید به سایت پرشین هتل و بخش رزرو هتل یزد مراجعه کنید.
علاوه بر هتل‌های ذکر شده، هتل جهانگردی یزد با فاصله 2.7 کیلومتری از موزه و اقامتگاه بومگردی خانه سه نیک یزد با فاصله 3 کیلومتری، از دیگر گزینه‌های مناسب برای اقامت در نزدیکی موزه آیینه و روشنایی هستند. با رزرو هتل در نزدیکی موزه آیینه و روشنایی، میتوانید علاوه بر بازدید از این جاذبه فرهنگی، به سایر جاذبه‌های گردشگری یزد نیز دسترسی آسانی داشته باشید.
تجربه بازدید از موزه قصر آیینه یزد؛ نکات و توصیه ها
بازدید از موزه آیینه و روشنایی یزد تجربه‌ای متفاوت است که نیاز به برنامه‌ریزی مناسب دارد. بهترین زمان برای بازدید از این موزه، صبح‌ها و اوایل بعدازظهر است که نور طبیعی از پنجره‌های رنگی به داخل تابیده و جلوه‌ای خاص به فضای داخلی موزه می‌بخشد. توجه داشته باشید که این موزه روزهای شنبه تعطیل است و روزهای یکشنبه تا جمعه از ساعت 9 صبح تا 20:30 شب پذیرای بازدیدکنندگان است.
برای آشنایی بیشتر با تاریخچه و آثار موزه، میتوانید از راهنمایان موزه کمک بگیرید. نکته جالب توجه این است که در موزه آیینه و روشنایی یزد تمهیداتی برای بازدید افراد نابینا نیز اندیشیده شده و توضیحات مربوط به موزه و آثار آن به خط بریل نیز در دسترس است. هنگام بازدید از موزه حتماً دوربین همراه داشته باشید، زیرا فضای داخلی موزه با آینه‌کاری‌های خیره‌کننده و بازی نور و رنگ، سوژه‌های بی‌نظیری برای عکاسی فراهم می‌کند.
جاذبه‌های گردشگری نزدیک موزه آیینه و روشنایی
علاوه بر بازدید از موزه آیینه و روشنایی، میتوانید از جاذبه‌های گردشگری نزدیک آن مانند پارک هفتم تیر (450 متر)، آتشکده یزد (2.7 کیلومتر)، موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان مارکار (4.5 کیلومتر) و میدان امیرچخماق (5 کیلومتر) نیز دیدن کنید. برای سفری کامل به یزد، میتوانید از طریق سایت پرشین هتل، رزرو تور یزد را انجام دهید تا علاوه بر بازدید از جاذبه‌های تاریخی، از خدمات راهنمای تور نیز بهره‌مند شوید.
جمع بندی
موزه آیینه و روشنایی یزد، گنجینه‌ای ارزشمند از تاریخ، هنر و فرهنگ ایران زمین است که در قالب معماری بی نظیر و آثار نفیس به نمایش گذاشته شده است. این موزه با معماری بی‌نظیر و آینه‌کاری‌های خیره‌کننده‌اش، نمادی از هنر و ذوق ایرانی است که در هر گوشه آن، جلوه‌ای از زیبایی و شکوه نهفته است.بازدید از موزه آیینه و روشنایی یزد، فرصتی برای آشنایی با معماری اصیل ایرانی و لذت بردن از فضایی آکنده از نور و زیبایی فراهم می‌آورد.
این موزه که روزگاری محل زندگی و پذیرایی از مهمانان یکی از اعیان یزد بوده، امروز به عنوان یکی از برجسته‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهر تاریخی شناخته می‌شود. اگر به یزد سفر می‌کنید، بازدید از موزه آیینه و روشنایی را از برنامه سفر خود حذف نکنید، چرا که تجربه‌ای به یادماندنی و منحصر به فرد خواهد بود.
