به گفته کارشناسان پرشین هتل ، کوه سهند، جواهری درخشان در قلب آذربایجان شرقی، از زیباترین و شگفت انگیزترین مقاصد طبیعی ایران محسوب می شود. این آتشفشان خاموش که با عنوان عروس کوه های ایران شناخته می شود، هر ساله هزاران گردشگر و کوهنورد را با طبیعت بکر و چشم اندازهای خیره کننده خود جذب می کند.
در این مطلب از مجله گردشگری ، با رشته کوه سهند تبریز که در فاصله 50 کیلومتری جنوب تبریز قرار گرفته و با 17 قله بلندتر از 3000 متر، بلندترین نقطه استان آذربایجان شرقی به شمار می رود. بیشتر آشنا می شویم. در پرشین هتل می توانید به راحتی اقامت خود را در نزدیکی این جاذبه طبیعی رزرو کنید تا از یک سفر بی نظیر لذت ببرید.
موقعیت جغرافیایی و دسترسی
کوه سهند در مرکز استان آذربایجان شرقی و در محدوده شهرستان های تبریز، بستان آباد، مراغه و هشترود واقع شده است. این رشته کوه بخشی از رشته کوه مرکزی ایران و کمربند آتشفشانی سهند-بزمان محسوب می شود که از شمال غرب تا جنوب شرق کشور امتداد یافته است. برای طبیعتگردانی که قصد دارند از تبریز راهی سهند شوند، رزرو هتل تبریز پیش از سفر، میتواند تصمیمی هوشمندانه باشد تا با خیال راحت استراحت کرده و خود را برای صعود آماده کنند.
دسترسی به کوه سهند تبریز از طریق مسیرهای مختلف امکان پذیر است که هر کدام ویژگی ها و مزایای خاص خود را دارند. انتخاب مسیر مناسب بستگی به نوع فعالیت، تجربه کوهنوردی و نقطه شروع سفر شما دارد.
مسیر دسترسی از تبریز
برای دسترسی به کوه سهند تبریز، چندین مسیر مختلف در اختیار مسافران قرار دارد. از تبریز می توانید از جاده تبریز-هریس به سمت روستای سعید آباد حرکت کرده و سپس از فرعی روستای ایرانق تا روستای متنق ادامه دهید. این مسیر شما را مستقیماً به پیست اسکی سهند و نقاط شروع کوهنوردی می رساند.
مسیر دسترسی از مراغه
از مراغه نیز می توان از مسیر روستای بهنق و قرخ بولاق به قله های جنوبی سهند دسترسی پیدا کرد. این مسیر که یکی از ساده ترین راه های دسترسی محسوب می شود، ویژه علاقه مندان به کوهنوردی توصیه می شود.
تاریخچه و زمین شناسی
کوه سهند یکی از کوه های آتشفشانی چینه ای ایران است که طبق بررسی های علمی، فعالیت آتشفشانی آن به 12 تا 14 میلیون سال پیش بازمی گردد. آخرین فعالیت این آتشفشان به دوران هولوسن (حدود 140 هزار سال پیش) تعلق دارد و از آن زمان تاکنون خاموش باقی مانده است.
تشکیل کوه سهند و ویژگی های خاص آن، ماحصل فرآیندهای پیچیده زمین شناسی است که در طول میلیون ها سال شکل گرفته اند. شناخت این فرآیندها به درک بهتر زیبایی ها و ویژگی های متفاوت این کوه کمک می کند.
فعالیت آتشفشانی گذشته
از مهم ترین ویژگی های آتشفشان های چینه ای مانند سهند، فوران های انفجاری است که به دلیل چسبناک بودن گدازه، مدت کمی پس از جاری شدن سرد و سخت می شود. در بررسی لایه های سنگی این کوه، بقایای ماهی هایی کشف شده که نشان دهنده وجود دریای کم عمق در اطراف کوه سهند در زمان های بسیار دور است.
قله های مشهور کوه سهند
کوه سهند تبریز با داشتن 17 قله بلندتر از 3000 متر، مجموعه ای منحصر به فرد از ارتفاعات را ارائه می دهد. هر یک از این قله ها ویژگی ها و جذابیت های خاص خود را دارند که انتخاب های متنوعی را برای کوهنوردان با سطوح مختلف تجربه فراهم می کند.
قله کمال (قوچ گولی)
بلندترین قله مجموعه کوه سهند با ارتفاع 3707 متر از سطح دریا قرار دارد. این قله که در محدوده شهرستان بستان آباد واقع شده، مرتفع ترین نقطه استان آذربایجان شرقی محسوب می شود.
برای صعود به قله کمال، بهترین مسیر از کنار پیست اسکی سهند در ارتفاع 3000 متری آغاز می شود. این مسیر دارای پاکوبی مشخص است که از روی یال شمال شرقی به قله می رسد.
قله جام داغ
دومین قله بلند رشته کوه سهند که در باور عامه مردم به اشتباه به عنوان بلندترین قله سهند شناخته می شود. این قله با ارتفاع قابل توجه، یکی از مقاصد محبوب کوهنوردان است.
قله هرم داغ
سومین قله از نظر ارتفاع که در فاصله 5 کیلومتری از قله جام داغ قرار گرفته و 3562 متر ارتفاع دارد. سه قله جام داغ، هرم داغ و آق داغ در یک امتداد و پشت سر هم قرار دارند.
آب و هوا و بهترین زمان بازدید
کوه سهند دارای آب و هوای سردسیری است که مانند سایر مناطق کوهستانی تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. مقدار بارندگی سالانه در قله ها 600 تا 700 میلی متر و در اطراف 300 تا 500 میلی متر است.
شناخت الگوهای آب و هوایی کوه سهند برای برنامه ریزی سفر بسیار حائز اهمیت است. این اطلاعات به مسافران کمک می کند تا بهترین زمان بازدید را انتخاب کرده و تجهیزات مناسب را همراه داشته باشند.
ویژگی های آب و هوایی
فصل زمستان در کوه سهند طولانی و هشت ماهه است، در حالی که فصل گرما کوتاه مدت می باشد. برای کوهنوردان تازه کار، فصول بهار و تابستان مناسب ترین زمان بازدید محسوب می شود. در این فصول آب و هوای معتدل و خنکی حاکم است که از صبح تا بعد از ظهر بهترین شرایط را برای بازدید فراهم می کند.
گیاهان و جانوران
کوه سهند به دلیل انبوهی گیاهان، چمن زارها، گل زارها و مراتع در آن به عروس کوه های ایران مشهور شده است. سطح تمام مناطق این رشته کوه پوشیده از سبزه است که منظره ای بی نظیر خلق می کند.
تنوع زیستی غنی کوه سهند، آن را به یکی از مهم ترین زیستگاه های طبیعی ایران تبدیل کرده است. این تنوع شامل گونه های گیاهی و جانوری متعددی است که هر کدام نقش خاصی در حفظ تعادل اکوسیستم منطقه ایفا می کنند.
پوشش گیاهی
در منطقه حفاظت شده سهند 156 گونه گیاهی شناسایی شده که 26 گونه آنها اندمیک هستند. گیاهان موجود شامل گون، سیاه گون، کلاه میرحسن، فرفیون و در فصول گرم تر ریحان و لاله واژگون می باشد.
حیات وحش
از نظر جانوری، تقریباً 185 گونه پستاندار و پرنده در این رشته کوه زندگی می کنند. از مهم ترین جانوران موجود می توان به قوچ و میش ارمنی، خرس قهوه ای، سیاه گوش، پلنگ، روباه، گرگ و انواع پرندگان مانند شاهین، عقاب، کبک و بلدرچین اشاره کرد.
رودخانه ها و منابع آبی
کوه سهند منشأ چندین رودخانه مهم است که آب مورد نیاز شهرها و روستاهای اطراف را تأمین می کنند. از مهم ترین این رودخانه ها می توان به صوفی چای (تأمین کننده آب مراغه)، لیقوان چای و سعیدآباد چای (تأمین کننده آب تبریز) اشاره کرد.
در قله و دامنه های کوه سهند چشمه های متعددی وجود دارد که مشهورترین آنها قرخ بولاق، گوموش بولاغی، پری و گوران بولاغی است. این چشمه ها علاوه بر تأمین آب، طراوت و لطافت خاصی به منطقه بخشیده اند.
پیست اسکی سهند
یکی از جاذبه های برجسته کوه سهند، پیست اسکی بین المللی سهند است که به عنوان بزرگترین پیست اسکی شمال غرب ایران شناخته می شود. این پیست در 39 کیلومتری جنوب شرق تبریز و در دامنه کوه سهند واقع شده است.
پیست اسکی سهند با منطقه اسکی به طول 1200 متر، امکانات متنوعی مانند تله اسکی، مدرسه اسکی، 12 دستگاه بالابر و هتل ویلایی دارد. ارتفاع برف در دامنه های این پیست در برخی روزهای زمستان به بیش از چهار متر می رسد که شرایط را برای لذت ورزشکاران در بازه ای طولانی (نزدیک به 6 ماه در سال) فراهم می کند.
فعالیت های گردشگری
کوه سهند طیف وسیعی از فعالیت های گردشگری و ورزشی را برای علاقه مندان به طبیعت فراهم می کند. از کوهنوردی تخصصی گرفته تا گردش های خانوادگی، هر کسی می تواند بر اساس علاقه و توانایی خود، تجربه ای متفاوت از این کوه داشته باشد.
کوهنوردی
کوه سهند یکی از بهترین مقاصد کوهنوردی در ایران محسوب می شود. برای صعود به قله های مختلف، مسیرهای متنوعی با درجات سختی مختلف وجود دارد. کوهنوردان تازه کار می توانند از دامنه های آسان تر شروع کنند، در حالی که حرفه ای ها قادر خواهند بود قله های چالش برانگیزتری را فتح کنند.
طبیعت گردی
دره های زیبا و سحرانگیز، چمن زارهای سرسبز و چشمه های روان، کوه سهند را به مقصدی ایده آل برای طبیعت گردی تبدیل کرده است. در نیمه نخست سال، این منطقه پذیرای گردشگران و طبیعت گردان بسیاری است.
عسل چهل گیاه
از معروف ترین سوغات کوه سهند، عسل چهل گیاه است که از ترکیب شهد گیاهان دارویی مختلف در دامنه های سهند تولید می شود. بهترین زمان برای خرید این عسل، فصول بهار و تابستان است و بهترین گزینه های خرید نیز کندوداران محلی در ارتفاعات سهند هستند.
جاذبه های مجاور
منطقه ای ییلاقی و سرسبز با چشم اندازهای تماشایی از کوه سهند که در جوار این کوهستان قرار دارد. طبیعت گردان بسیاری برای بازدید از جاذبه های طبیعی این دره، مسیر دره لیقوان تا قله سهند را پیاده طی می کنند.
از مهم ترین جاذبه های تاریخی مربوط به دوره حکومت مغولان که در زمان پادشاهی هلاکوخان و به همت خواجه نصیرالدین طوسی ساخته شد. کوهنوردان و گردشگرانی که از مسیر مراغه به کوه سهند می روند، امکان بازدید از این اثر تاریخی را نیز خواهند داشت.
اقامت و خدمات
برای سفر به کوه سهند، گزینه های اقامتی متنوعی در شهرهای اطراف موجود است. برای رزرو هتل تبریز از جمله هتل آزادی تبریز می توانید از خدمات آنلاین وبسایت های معتبر مانند پرشین هتل استفاده کنید. همچنین در مجموعه پیست اسکی سهند نیز امکانات اقامتی کوهستانی موجود است.
در فاصله 5 کیلومتری پیست اسکی، مرکز تفریحی قرار دارد که ویلاهای کوهستانی اجاره می دهد و فضای مناسبی برای استراحت و اقامت فراهم می کند.
نکات مهم سفر
- همراه داشتن لباس های گرم حتی در فصل تابستان ضروری است
- آب و غذای کافی همراه داشته باشید
- از راهنمای محلی و باتجربه استفاده کنید
- وضعیت آب و هوا را قبل از سفر بررسی کنید
- برای کوهنوردی تجهیزات ایمنی لازم را همراه داشته باشید
برای برنامه ریزی سفرهای مختلف و رزرو تور می توانید از خدمات تخصصی پرشین هتل استفاده کنید تا تجربه ای بی نظیر از این عروس کوه های ایران داشته باشید.
منطقه حفاظت شده سهند
از سال 1379 منطقه شکار ممنوع سهند با هدف حفظ زیستگاه و گونه های مهم قوچ و میش ارمنی تحت مدیریت قرار گرفته است. این اقدام باعث حفظ تنوع زیستی منطقه و ایجاد زیستگاهی امن برای جانوران شده است.
کوه سهند با 130 هزار هکتار مراتع ییلاقی، علاوه بر سرسبزی دارای گونه های گیاهی خوش خوراک مثل شبدر و یونجه است. دامنه های آن مرتع و چراگاه بسیار مناسبی برای دام های دامداران، ایلات و عشایر منطقه محسوب می شود.
اهمیت تاریخی و فرهنگی
کوه سهند در باورهای آیینی و اسطوره شناسی جایگاه برجسته ای دارد. به نظر برخی از محققان، کوه سهند همان کوه اسنوند است که در اوستا آمده و زرتشت در آنجا با الهه آبها گفتگو کرده است. در متون کهن ایرانی مانند بندهش، زامیادیشت و زادسپرم از کوهی به نام اسنوند نام برده می شود که در آذربایجان واقع شده است.
دامداران منطقه و عشایر استان های آذربایجان شرقی و غربی هر سال برای ییلاق گذرانی و تعلیف دام به دامنه های کوه سهند کوچ می کنند، که این امر نشان دهنده ادامه سنت های کهن عشایری در این منطقه است.
نتیجه گیری
کوه سهند تبریز با تمام ویژگی های بی نظیرش، مقصدی بی نظیر برای علاقه مندان به طبیعت، کوهنوردی و گردشگری محسوب می شود. این عروس کوه های ایران با طبیعت بکر، تنوع زیستی غنی، امکانات ورزشی متنوع و جاذبه های فرهنگی-تاریخی، تجربه ای فراموش نشدنی برای هر مسافری خواهد بود. برای رزرو هتل و برنامه ریزی سفرتان، از خدمات آنلاین سایت پرشین هتل استفاده کنید تا بهترین تجربه را از سفر به این جواهر طبیعی ایران به دست آورید.