کاخ چهلستون اصفهان، نامی آشنا برای مردم ایران است که زبانزد عام بوده و حتی فرا تر از مرز های کشور نیز پیش رفته است. این کاخ یکی از آثار باستانی و مکان های دیدنی در شهر اصفهان می باشد که برای مردم ایران، از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است. 

کاخ چهلستون اصفهان، نه تنها برای هموطنان عزیز دارای ارزش بالایی می باشد و علاقه مندان بسیاری دارد، بلکه حتی بسیاری از گردشگران خارجی را نیز مجذوب خود کرده است. از این رو افراد بسیاری سالانه به منظور بازدید از این مکان تاریخی، به شهر اصفهان سفر می کنند و این مکان را به عنوان یکی از جذاب ترین جاذبه های اصفهان می دانند.

آشنایی با تمامی مراکز تفریحی گردشگری در اصفهان

کاخ چهلستون و یا چهلستون اصفهان، کلمه ای است که به طور روزانه بارها در سرچ گوگل توسط کاربران جستجو می شود. البته طبیعی است که با توجه به معروفیت این مکان باستانی، افراد بسیاری کنجکاو درباره اطلاعات مختلف این کاخ باشند و به دنبال دقیق ترین اطلاعات کامل بگردند. پرشین هتل در ادامه این مطلب، کامل ترین اطلاعات کاخ چهلستون اصفهان را در اختیار شما قرار خواهد داد. 

کاخ چهلستون از زمان احداث تا کنون

همانطور که می دانید، اکثر جاذبه های تاریخی در شهر اصفهان، مربوط به دوران صفوی می باشند. کاخ چهلستون نیز بر همین اساس، یکی از جاذبه های به جای مانده از آن دوران محسوب که به عنوان یکی از باغ های سلطنتی شناخته شده و کاربردی این چنین داشته است. 

البته چهلستون اصفهان، تنها بخش کوچکی از باغ وسیع جهان نما به شمار می رود که در دوران صفوی، شاه عباس اول اقدام به ساخت آن نمود. در واقع شاه عباس در ابتدا کوشکی در میان باغ جهان نما احداث کرد و سپس کاخ چهلستون را ایجاد کرده که در نهایت، به یکی از زیبا ترین عمارت های آن دوران تبدیل شد. 

کاخ زیبای چهلستون، درست در میان شهر و سایر باغ های معروف در شهر اصفهان قرار گرفته که مجموعه ای عظیم را در کنار یک دیگر شکل می دهند. در میان این مجموعه که در واقع، یکی از شالوده های عصر صفوی اصفهان به شمار می رفتند، کاخ چهلستون بیشترین اهمیت را داشت و به نوعی ممتاز آن ها محسوب می شد؛ چرا که حلقه وصل این شالود با دیگر شالود شهری است. این باغ ها تمامی در امتداد چهار باغ شکل گرفته اند و به هم دیگر دسترسی دارند.

کاخ چلستون، با وجود قرار گیری درست در میان شهر، امروزه با دیواره های قطور در دور تا دور خود، از فضای شهری جدا شده و می توان گفت ارتباط آن با سایر عناصر شهری تا حدودی، محدود می باشد. البته که این موضوع در گذشته وجود نداشته و اکثر باغ ها و مکان های تاریخی، به یکدیگر متصل بودند و ارتباط گسترده ای داشتند. 

تاریخچه ای کامل از کاخ چهلستون اصفهان

کاخ دیدنی چهلستون یکی از قدیمی ترین آثار موجود در شهر اصفهان است که حتی تا تاریخ 1327، اطلاعاتی دقیق از این کاخ ثبت نشده و کسی از نحوه احداث آن و کارایی در آن ابتدا، اطلاعاتی دقیق در دست ندارد. در همان سال بود که یک کتیبه از کاه چهلستون یافت شد و مشخص کرد که این بنا، توسط شاه عباس دوم ساخته شده و کار ساخت آن نیز در سال 1057 به تمام رسیده است. 

البته در آن سال کتیبه ای دیگر همراه با این کتیبه توسط باستان شناسان شناسایی گشت که نوشته های روی آن طولانی تر بود و خطوط روی آن به صورت گچ بری شده بر زمینه آبی رنگ نقش بسته بودند. در این کتیبه نیز اشاره ای به بازسازی های انجام شده بر روی کاخ چهلستون در زمان شاه سلطان حسین می شود.

جالب است بدانید، در بین تمامی باغ های که شاه عباس در زمان حکومت خود و انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت ایجاد و احداث گردید، تنها باغ چهلستون و باغ هشت بهشت بر جای مانده اند و مابقی آن ها از بین رفته اند. در واقع شاه عباس در آن دوران تعداد زیادی باغ را به صورت پی در پی احداث گردید که در پیرامون یکدیگر قرار داشتند و همراه با چهار باغ ایجاد شده بودند که اکنون از آن ها اثری دیده نمی شود. 

کاخ چهلستون در چه سالی بنا شده است؟

کاخ با شکوه چهلستون در سال 1356 هجری قمری با توجه به توسعه های فراوان که در سال های مختلف انجام گرفته بود، سرانجام  افتتاح گردید و این سال به عنوان، تاریخ دقیق احداث کاخ چهلستون معرفی می شود. در واقع این کاخ پس از تصمیم شاه عباس، در میان باغ چهل ستون به صورت عمارتی کلاه فرهنگی همراه با اتاق هایی کوچک احداث گردید که آن را به نوعی هسته اولیه ساخت عمارت کاخ چهلستون می دانند. 

کاخ عالی قاپو اصفهان را بیشتر بشناسید

پس از شروع حکومت شاه عباس دوم، رفته رفته چهل ستون اصفهان  توسعه داده شد و ایوان ها تالاهار های بیشتری به این کاخ افزوده گشت. این تالار ها در کاخ چهلستون، کاربرد های متفاوتی داشتند که از جمله آن ها می توان به محل بار عام و تالار های پذیرایی از مهمانان اشاره نمود. البته که شاه عباس دوم، این کاخ را با حضور سران کشور های خارجی افتتاح کرد که همین امر باعث معروفیت آن در میان کشور های دیگر شده است. 

آتش سوزی در کاخ چهلستون اصفهان 

کاخ خارق العاده چهل ستون در پی این سال ها، یک بار دچار آتش سوزی شده است که پس از آن اتفاق مرمت و بازسازی، درست مانند ساختار اولیه بر روی این کاخ صورت گرفت. این اتفاق پس از 12 سال حکومت شاه سلطان حسین بر سر این کاخ مجلل و زیبا رخ داد. البته که کاخ چهلستون با خرابی های فراوانی در این سال مواجه شده و تنها آتش سوزی، باعث تخریب آن نبوده است.

اما با وجود تمامی اتفاقاتی که منجر به خرابی در این کاخ شده است، مرمتگران همواره سعی داشتند تا مطابق با شکل و ظاهر اولیه آن را بازسازی نمایند. تا اینکه در سال 1300 هجری قمری در زمان ظل سلطان، فرزند ناصر الدین شاه، خرابی های فراوانی از قصد و به عمد بر روی این کاخ صورت گرفت و آن را با مشکلی جدی مواجه کرد.

توضیحی درباره باغ چهلستون اصفهان

کاخ چهل ستون در اصفهان و یا همان باغ چهلستون، دارای سه در ورودی می باشد که قدیمی ترین آن ها، به روی شرق قرار گرفته است. شما با ورود از سمت در اصلی این باغ، با طی مسافتی کوتاه به حوضی بزرگ در جلو عمارت چهلستون خواهید رسید که با رد کردن این حوض، می توانید وارد عمارت شوید. درختان قرار گرفته در پشت سر هم و به ترتیب که در راستای دسترسی به باغ کشیده شده اند، به راحتی، راه را به شما نشان خواهند داد. 

ضمن اینکه در زمان قدم زدن در باغ، متوجه می شوید که باغ چهلستون دارای شیب بسیار کمی است که این امر به جریان آب در جوی های زیبای باغ کمک می کند. شاید برای شما هم این سوال پیش آید که آب جوی این باغ از کجا تامین می شود و در طی این سال ها، چگونه هنوز هم جوی باغ چهلستون در حال جاری شدن است؟

در گذشته آب باغ چهل ستون از شاخه ای از مادی، (فدن) تامین می شد که با طی مسافتی، به میدان نقش جهان اصفهان می رسید. اما امروزه آب این باغ از چاهی عمیق تامین می شود که علاوه بر جاری شدن در جوی های این باغ، درختان و پوشش گیاهی را نیز آب یاری می کند. مساحت کل باغ چهلستون، 2120 متر مربع می باشد که محل قرار گیری عمارت چهل ستون، یک متر بالا تر از سطح زمین این باغ ایجاد شده است. 

پوشش گیاهی در باغ چهل ستون اصفهان

از جمله درختان و گیاهانی که پوشش گیاهی باغ چهلستون اصفهان را تشکیل داده اند می توان به درختان کاج ایرانی، نارون، افرای سیاه، چنار و عرعر و ... اشاره نمود. همچنین در کنار های باغ، باغچه هایی قرار دارند که در آن ها گل هایی فصلی کاشته شده اند و زیبایی آن ها، لذت بازدید از این باغ را برای شما دو چندان می کند. البته برای بازدید از این گل ها باید به قسمت جنوبی باغ مراجعه کنید که در گلخانه پرورش داده می شوند. 

معرفی معماری کاخ چهلستون اصفهان 

از محوطه باغ چهلستون که گذر کنیم، به قسمت عمارت خواهیم رسید که خود نیاز مند مقاله ای مجزا و طولانی است. چرا که معماری فوق العتاده عمارت چهلستون، دارای بخش های بسیاری است که بازدید از آن، می تواند دقایقی طولانی شما را مشغول لذت بردن کند. حال در ادامه این مطلب، به طور کامل درباره معماری این عمارت باشکوه توضیحاتی را بیان می کنیم.

معماری عمارت چهلستون، یک معماری ساده نیست، بلکه تلفیق معماری چینی، معماری ایرانی و معماری فرنگی بر ساختار بنا باعث شده تا پیچیدگی ها و البته زیبایی های بسیاری در این عمارت چشم شما را به خود خیره کند. در واقع این بنا، متشمل از یک ایوان اصلی با ابعاد بزرگ به طول 38 متر، عرض 17 متر و ارتفاع 14 متر می باشد که رو به شرق ساخته شده است. 

ستون های این ایوان در کاخ چهل ستون اصفهان، به صورت هشت ضلعی ساخته شده اند و جنس آن ها از جنس چوب چنار و کاج می باشد. همچنین در زمان بازدید چهار ستون از این ستون ها را مشاهده خواهید کرد که بنا شده روی شیر های سنگی می باشند و زیبایی بنا را دو چندان کرده اند. 

حوض بزرگ در میان باغ چهلستون اصفهان

حوض بزرگ یا همان استخری که در روی به روی درب ورود کاخ مشهور چهل ستون قرار گرفته، نه تنها باعث زیبایی بیشتر این باغ شده است، بلکه لطافت هوا بیشتر می کند و باعث حس نشاط و سرزندگی در افراد می شود. البته موضوع قابل توجه درباره این حوض، مجسمه هایی هستند که در چهار طرف این حوض قرار گرفته اند و در واقع مربوط به عمارت چهل ستون نیستند. این مجسمه ها هنگام تخریب قصر جان سالم به در بردند و پس از آن به این کاخ منتقل شدند. 

بنای کاخ چهلستون اصفهان

همانطور که گفته شد، کاخ چهلستون دارای یک ایوان بزرگ می باشد که این ایوان تشکیل شده از دو بخش است. یک بخش دارای 18 ستون چوبی و رفیع می باشد، و چهار ستون دیگر بر روی چهار شیر سنگی قرار گرفته اند که در گذشته از دهان این شیر ها آب جاری می شد و به حوض مرمری تالار کاخ می ریخت.

قسمت دیگر را اغلب به عنوان تالار آیینه معرفی می کنند که سر در ورودی کاخ چهل ستون را تشکیل داده و از قسمت اول، کمی مرتفع تر می باشد. دلیل معروفیت این قسمت به تالار آیینه کاخ، ستون هایی سراسر تزئین شده از آیینه کاری می باشد. این آیینه ها به صورت تزئینی با قطعه های درشت و یا حتی تعداد زیادی آیینه های ریز ایجاد شده اند که به صورت معرق در کنار آیینه های قدی و خشتی قرار دارند و زیبایی چشم گیری را به رخ می کشند. البته که تنها بازدید از نزدیک می تواند این زیبایی را تمام و کمال به شما نشان دهد، اما با این وجود شما می توانید با مشاهده عکس های با کیفیت کمی از زیبایی های این تالار را مشاهده کنید.

مطلبی درباره باغ گل های اصفهان

سقف تالار بنای چهلستون نیز دارای قاب های چوبی با اشکال هندسی می باشد که اگر در زمان بازدید نگاهی به بالای سر خود بی اندازید، جذابیت سقف آن را مشاهده خواهید کرد. ضمن اینکه قرینه حوض مرمرین وسط ایوان نیز در میان این سقف دیده می شود و جزء تزئینات سقف به حساب می آید. جالب است بدانید که این قرینه سازی، شباهت بسیاری با ایوان کاخ عالی قاپو دارد و از جمله تشابه های این کاخ، با کاخ های دیگر محسوب می شود. 

چرا کاخ چهلستون را یکی از زیباترین آثار دوران صفویه می دانند؟

ممکن است شماهم بارها این عنوان را درباره قصر چهلستون اصفهان شنیده باشید که آن را یکی از زیباترین آثار برجای مانده از دوران صفوی می دانند. به طور کلی اگر دلیل این جایگاه کاخ را بخواهیم بیان کنیم، می توانیم به ترکیب تزئینات و نقوش فوق العاده بر روی دیواره ها و حتی سقف کاخ اشاره داشته باشیم. در واقع در دیواره ها و سقف این بنا، قالب های زیبای لچک و ترنج ایجاد شده است زیبایی خیره کننده ای دارند. 

خطوط اصلی تقسیمات بنا که ترکیب زیبایی نقاشی و کاشی کاری را در خود جای داده اند همراه با تزئینات نیز در دیگر جذابیت های این بنا را دو چندان می کنند. بیشتر گردشگران در زمان ورود به این کاخ، بیشتر جذب نقاشی ها و کاشی کاری ها خواهند شد تا نوع معماری عمارت. از این رو در ادامه مقاله، توضیحاتی کامل تر در رابطه با نقاشی های عمارت چهلستون را در اختیار شما عزیزان قرار خواهیم داد. 

آشنایی با نقاشی های کاخ چهلستون اصفهان

از نقاشی های موجود در قسمت های مختلف از تالار کاخ چهلستون، در واقع می توان فهمید که این تالار در آن دوران چه کاربردی برای شاه داشته است. به عنوان مثال تالار مرکزی کاخ به مهمانان خارجی و شخصیت های کشور های دیگر تعلق داشته داشته که به همین منظور، بر روی دیواره های آن نقاشی هایی مربوط به وقایع تاریخی دوره های مختلف می باشد. 

این تالار را می توان یکی از با شکوه ترین تالار های کاخ دانست که دارای یک گنبد منقوش است با لچکی های رنگارنگ و طرح های طلایی و شفاف می باشد. این نقاشی ها در کاخ تالار مرکزی کاخ، باعث شده تا نام این تالار به عنوان یکی از شاهکار های هنری آن دوران همواره به یاد آید.  

نقاشی های دیواری کاخ چهلستون در دوران قاجار 

برخی از نقاشی های انجام شده در تالار مرکزی کاخ چهل ستون، متعلق به دوران قاجاریه می باشد که شرحی از نوع پذیرایی شاه عباس اول و دوم و شاه طهماسب از امرای ترکستان، همایون هندی و ... را نشان می دهد. همچنین شما در این میان نقاشی هایی از جنگ شاه اسماعیل اول با ازبکان را مشاهده می کنید. همچنین دو تصویر دیگر وجود دارند که یکی از آن ها رو به روی درب ورودی قرار گرفته و دیگری درست مقابل آن می باشد. 

این تصاویر نیز جنگ چالدران در دوران شاه اسماعیل و جنگ کرنال در زمان نادرشاه افشار را به نمایش می گذارد. دو نقاشی نیز در همان اوایل عصر قاجاریه بر دیواره های این تالار نقش بستند. همچنین در هنگام قدم زدن و محو نقاشی های تالار، شما دو طرف تالار ستون دار؛ اتاق هایی مشاهده می کنید که اکنون به عنوان نمایشگاه های فصلی کاربرد دارند. البته در این اتاق ها نیز نقاشی های شاهکاری دیده می شود که در زمان حکومت ضل السلطان زیر لایه ای از گچ پنهان شده بودند.

پس از گذشت چند سال توسط مرمت گران و باستان شناسان این نقاشی ها از زیر گچ بیرون کشیده شدند و اکنون قابل مشاهده می باشند. در دو طرف سالن عمارت چهلستون شما می توانید تصاویری ازسفرا و اروپایی ها را مشاهده کنید که در آن زمان به شهر اصفهان آمده بودند. زیباترین بخش آن نیز نقاشی شاه عباس اول با تاج مخصوص و مینیاتور های دیگری می باشد که در اتاق گنجینه قرار گرفته و در کنار تابلو های بزرگ نقاشی، از پادشاهان صفوی، شما را دقایقی مشغول تماشا می کنند. 

دلیل نام کاخ چهلستون اصفهان چیست و چه رازی دارد؟

قطعا دلیل نام گذاری این عمارت را تا حدودی می دانید. در واقع ایوان اصلی چهلستون در اصفهان، بر 20 ستون استوار است، اما چرا به آن چهلستون می گویند؟ یکی از دلایل این نام گذاری و البته اصلی ترین دلیل، انعکاس این 20 ستون بر روی استخر بزرگ باغ می باشد که در مجموع، 40 ستون را به نمایش می گذارد.

البته نقشی که عدد 40 در لغت نامه فارسی دارد نیز می تواند یکی دیگر از دلایل نام گذاری این عمارت محسوب شود. چرا که این عدد نشان تعدد و کثرت است که نشان از تعداد بالای ستون در این کاخ دارد. از این رو ممکن است تا یکی دیگر از دلایل نام گذاری عمارت چهلستون، این مورد به شمار رود.

کاخ چهل ستون اصفهان در کجا قرار دارد؟

عمارت چهل ستون یکی از مکان های دیدنی در نقش جهان اصفهان می باشد که دسترسی به آن، بسیار آسان خواهد بود. این کاخ درست در غرب میدان نقش جهان، جنوب خیابان سپه و شرق خیابان چهارباغ پایین قرار گرفته است. شما می توانید به وسیله مترو که در زندیکی این کاخ قرار گرفته است، به راحتی به آن دسترسی پیدا کنید و ساعاتی از وقت خود را به بازدید از این عمارت زیبا و شاهکار بپردازید. 

همچنین اگر در سفر به اصفهان، خودروی شخصی به همراه دارید، می توانید از هتل اصفهان که در آن به اقامت پرداخته اید، به راحتی بعه کاخ چهلستون بروید و خودروی خود را به پارکینگ های اطراف این کاخ بسپارید. از میدان نقش جهان نیز دسترسی به این عمارت بسیار آسان است و تنها با کمی پیاده روی می توانید از آن دیدن نمایید. با بررسی نقشه کاخ در شهر اصفهان، راحت تر و دقیق تر راه های دسترسی به آن را یافت خواهید کرد. 

چه زمانی برای بازدید از کاخ چهلستون اصفهان اقدام کنیم؟

اگر زمان مشخصی را برای سفر به اصفهان و رزرو بلیط تور اصفهان مشخص نکرده اید، پیشنهاد می شود تا در فصل بهار و به مخصوصا ماه اردیبهشت به این شهر سفر کنید. چرا که در این زمان ها، بهترین فرصت برای بازدید از باغ چهلستون اصفهان خواهد بود و می توانید از لطافت هوا به همراه طراوت گیاهان لذت ببرید. 

ضمن اینکه عصر های تابستان نیز با وجود استخر بزرگ در میان باغ چهل ستون، هوا خنک است و می توانید نهایت لذت را از بازدید خود کسب نمایید. همچنین افرادی که علاقه مند به عکاسی در کاخ چهلستون اصفهان هستندف بین ساعت 9 تا 11 صبح برای بازدید اقدام نمایند. زیرا در این زمان ها نور خورشید در بهترین حالت خود، باعث ثبت زیباترین عکس ها خواهد شد.

کاخ چهلستون در چه ساعاتی فعال  است؟

شما می توانید در هر زمان و هر روزی برای بازدید از این کاخ از سایت 9 صبح تا 17 عصر اقدام کنید. البته نا گفته نماند و فعالیت کاخ در روزهای تاسوعا و عاشورا، رحلت پیامبر اکرم (ص)، رحلت امام خمینی (ره)، رحلت امام جعفر صادق (ع) و رحلت حضرت علی (ع) متوقف است و در این روز ها امکان بازدید برای گردشگران وجود نخواهد داشت. 

ضمن اینکه بلیط ورودی این کاخ برای گردشگران ایرانی بسیار پایین بوده و از این نظر نگرانی وجود ندارد. بلکه شما می توانید با اندک هزینه ممکن، ساعت ها در این کاخ قدم زنید و از بازدید خود لذت ببرید. این نرخ برای گردشگران خارجی بیشتر است و متفاوت با هزینه ایرانی ها خواهد بود. 

بیشتر بخوانید :
منابع :